FXCE Official
Moderator
-
FXCE Official
Bài viết được thành viên Ellie Nguyễn thuộc FXCE Crypto biên tập từ " Audius And The Streaming Dichotomy" của Karim Halabi với mục đích cung cấp thông tin và phi lợi nhuận. Chúng tôi không khuyến nghị đầu tư và không chịu trách nhiệm cho các quyết định đầu tư liên quan đến nội dung bài dịch.
Việc tiêu thụ âm nhạc đã dần dần chuyển sang các phương tiện kỹ thuật số trong hơn một thập kỷ qua, phong trào này đã tăng tốc nhờ COVID-19. Vào năm 2020, người dùng hoạt động hàng tháng của Spotify đã tăng 27% so với năm 2019.
The Streaming Dichotomy: Âm nhạc bùng nổ, các Nhạc sĩ bị Lợi dụng
Cho đến nay, Streaming (Phát trực tuyến) là phương tiện phổ biến nhất để tiêu thụ âm nhạc. Sự kết hợp việc sử dụng phổ biến điện thoại thông minh, tính sẵn có của những dịch vụ phát trực tuyến và việc giảm chi phí dữ liệu đã giúp thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang phân phối và tiêu dùng kỹ thuật số. Điều này được phản ánh qua sự tăng trưởng doanh thu của dịch vụ phát nhạc trực tuyến và sự chuyển đổi này cũng được dự kiến tăng trong tương lai.
Doanh số dịch vụ phát nhạc trực tuyến toàn cầu giai đoạn 2005-2020
Nguồn: Statista
Bất chấp doanh thu dồi dào, các nền tảng phát nhạc trực tuyến thường mang tiếng xấu với việc chi trả một khoản không xứng đáng cho các nghệ sĩ và nhà sáng tạo. Các nền tảng phân phối lớn hiểu rằng phạm vi tiếp cận mà họ cung cấp cho các nghệ sĩ khiến các nghệ sĩ không thể tùy ý phân phối nhạc theo cách khác. Hành vi này đã khiến các nghệ sĩ lên tiếng phản đối những nền tảng này, nhưng cuối cùng, ngay cả những nghệ sĩ nổi tiếng nhất, như Taylor Swift, cũng không thành công trong cuộc chiến này.
Tiền quản quyền âm nhạc và phát trực tuyến là mấu chốt của vấn đề. Cách tính và phân phối tiền bản quyền thì không rõ ràng, hơn nữa việc có quá nhiều người trung gian và nhà phân phối làm giảm phần doanh thu cho nhà sáng tạo.
Bất chấp những vấn đề này, ngành công nghiệp này vẫn đang phát triển mạnh mẽ - như ta đã thấy ở trên - và chỉ có một số doanh nghiệp độc quyền trong ngành này.
Thị phần các nền tảng phát nhạc trực tuyến
Nguồn: CounterPoint
Audius: Lật Đổ Các Nền tảng Phát Trực Tuyến
Audius, một ứng dụng phi tập trung được xây dựng trên Ethereum nhằm lật đổ sự thống trị của các ứng dụng phát trực tuyến. Các nhà phân phối đóng vai trò lớn trong lĩnh vực này, ở đây những nhà sáng tạo có thể sử dụng nền tảng mà nhà phân phối cung cấp để tiếp cận fan và người tiêu dùng. Audius là một giao thức bỏ qua các lớp trung gian: cho phép các nhà sáng tạo và người tiêu thụ có thể trực tiếp tương tác với nhau.
Giao thức này được xây dựng để giải quyết một số vấn đề gặp phải trong ngành, như:
Hiểu về Audius
Có 5 Stakeholders chính trong mạng lưới Audius.
Hai stakeholder đầu tiên (Người hâm mộ và Nghệ sĩ) thì khá dễ hiểu, còn 3 stakeholders cuối thì xoay quanh nền tảng Audius.
Nguồn: whitepaper
Các nút nội dung
Các nút nội dung lưu trữ nội dung mà các nghệ sĩ tải lên AudSP (Giao thức lưu trữ Audius), một giải pháp lưu trữ phi tập trung được xây dựng trên IPFS. Người dùng được khuyến khích một phần thưởng gia tăng $AUDIO để trở thành các nút nội dung và cung cấp bộ nhớ. Đây là cách mà các nút nội dung tương tác với các stakeholders khác:
Khi một nghệ sĩ thêm vào một bản nhạc, bản nhạc này sẽ được chia ra nhiều phần, được mã hóa cục bộ, và sau đó được tải lên AudSP. Khi một người dùng bắt đầu phát trực tuyến một bài hát, họ cần yêu cầu quyền truy cập vào các phân đoạn khác nhau từ (các) nút nội dung thích hợp.
Khi yêu cầu này được gửi từ một public key của một người dùng, nút nội dung thích hợp sẽ sử dụng public key này và private key dùng để mã hóa phân đoạn lần đầu, để tạo ra một re-encryption key mới hoàn toàn và duy nhất gửi đến người dùng. Sau đó, người dùng dùng key mới này để giải mã phân đoạn và nghe nhạc.
Bởi vì key mới này được tạo ra nhờ vào việc sử dụng public key của người dùng, nên nó dành riêng cho họ và do đó có thể được chia sẻ một cách công khai mà không ảnh hưởng đến quyền riêng tư hay bảo mật. Trừ khi public key hoặc private key của người dùng được sử dụng đế thay đổi mã, thì những re-encryption keys giống nhau sẽ hợp lệ và có thể được sử dụng lại để giải mã các phân đoạn giống nhau của một phần nội dung nhất định. Nếu một nghệ sĩ chạy một nút nội dung và lưu trữ nội dung của riêng họ, họ có thể thêm các điều kiện đính kèm để người hâm mộ có thể mở khóa và sử dụng âm nhạc của họ. Điều kiện đó có thể là một khoản thanh toán cho mỗi lần stream hoặc bằng chứng cho các hoạt động trước đây (là người theo dõi trong một khoảng thời gian nhất định, đã đăng lại một số bản nhạc nhất định, etc.)
Việc thiết lập một nút và đính kèm những điều kiện này đòi hỏi một lượng lớn kiến thức nâng cao về kỹ thuật và đầu tư, vì vậy đây vẫn là một tính năng mà các nghệ sĩ khó có thể tiếp cận. Hơn nữa, nó vẫn chưa được tích hợp vào UI.
Hiện tại, phát nhạc trực tuyến trên Audius thì miễn phí, và các nghệ sĩ/các stakeholders khác kiếm được token nhờ vào việc có một bài hát thịnh hành hoặc một danh sách phát được tuyển chọn phổ biến - những cơ chế thưởng này sẽ được khám phá trong phần tokenomic của báo cáo này.
Các nút khám phá
Trong tương lai gần, nhóm quản trị cộng đồng Audius có kế hoạch sẽ trao cho các nghệ sĩ toàn quyền kiểm soát cách kiếm tiền từ nội dung của họ và khuyến khích họ tận dụng tính chất mở - không cần được cấp phép của giao thức. Đó có thể là quyền phát hành token của chính nghệ sĩ, họ có thể sử dụng token này để thêm vào điều kiện truy cập âm nhạc của họ. Ví dụ: một người hâm mộ chỉ có thể phát trực tuyến nếu họ giữ token của nghệ sĩ.
Cũng như các nút nội dung, doanh thu của các nút khám phá được tạo ra bằng việc cung cấp dịch vụ để đổi lấy việc phát hành Audio token và các khoản phí. Tuy nhiên không giống các nút nội dung, các nút khám phá thì phục vụ mạng lưới bằng việc lập chỉ mục sổ cái nội dung, điều này cho phép người dùng của giao thức có thể truy vấn sổ cái và trích xuất thông tin mà họ tìm kiếm được. Những thông tin này có thể là nguồn cấp nội dung, một bài hát, danh sách phát, siêu dữ liệu nghệ sĩ, v.v Những dữ liệu đã được lập chỉ mục có thể là bất cứ thông tin gì hoặc cũng có thể là tất cả thông tin được lưu trữ trên sổ cái nội dung - sẽ được thảo luận phía dưới.
Tiếp theo, giao diện lập trình ứng dụng (API) Audius mở cho phép các bên liên quan sử dụng tất cả dữ liệu được lập chỉ mục bởi các nút khám phá. Điều này cho phép sự sáng tạo về giao diện, ví dụ như dashboard của giao thức, nạp và hiển thị thông tin. Tất cả những loại ứng dụng này có thể được xây dựng bằng cách sử dụng API, một số ví dụ sẽ được chỉ ra ở trang API.
Sử dụng giao diện API khám phá:
Nguồn: whitepaper
Sổ cái nội dung
Sổ cái chính của Audius chứa tất cả thông tin liên quan tới hoạt động của giao thức và nền tảng. Audius không phụ thuộc vào một blockchain duy nhất và có thể chứa thông tin của các phần khác nhau của giao thức, hoạt động trên cả những giải pháp Layer-1 và Layer-2 khác nhau.
Sổ cái nội dung bao gồm:
Sổ cái nội dung về cơ bản đóng vai trò là nguồn chân lý chung cho giao thức Audius. Tính minh bạch và tính phi tập trung của nó có hai ý nghĩa chính.
Đầu tiên là tính chống kiểm duyệt và không thể bị gỡ xuống. Thứ hai: nhiều máy khách của giao thức có thể được vận hành vì các stakeholder được tự do sử dụng nội dung của sổ cái cho mục đích của riêng họ.
$Audio Tokenomics
Audio token (token của giao thức) có 3 chức năng cốt lõi. Đầu tiên, nó được sử dụng như là token quản trị của giao thức Audius và được yêu cầu để tham gia bỏ phiếu cho các đề xuất hoặc các quyết định của cộng đồng. Chức năng thứ hai là để trao thưởng cho người hâm mộ, các nghệ sĩ và những nhà phát triển vì đã tăng thêm giá trị cho nền tảng: quản lý các danh sách phát, phát triển ứng dụng sử dụng API hoặc xuất bản một bản nhạc thịnh hành. Chức năng cuối cùng, Audio sẽ được phân bổ tới các nút như một khoản trả công và ưu đãi để họ có thể tiếp tục duy trì mạng lưới. Những khoản thanh toán tới các nút và các stakeholder khác đến trực tiếp từ việc phát hành nguồn cung mới, vốn đang duy trì tỷ lệ lạm phát 7% mỗi năm.
Phần thưởng cho các stakeholders:
Nguồn: Audio Blog
Chủ sở hữu top các bản nhạc và danh sách phát thịnh hành hàng tuần được thưởng 100 Audio, trong khi đó các nhà phát triển các ứng dụng API, thu hút nhiều lưu lượng truy cập nhất đến với giao thức thì nhận được 500 Audio.
Những thông số on-chain (ví dụ: lượng người dùng ứng dụng, lượt chơi, etc. ) được sử dụng để quyết định những người chiến thắng và trao giải thưởng tới người tham gia mà chủ động gia tăng giá trị cho giao thức; khuyến khích họ cống hiến và tương tác nhiều hơn nữa.
Để điều hành một nút, bạn cần stake ít nhất 200.000 tokens, và số lượng token nhiều nhất có thể stake là 7.000.000 đối với những nút khám phá và 10.000.000 đối với những nút nội dung - để tránh sự tập trung. Lượng cổ phần này cũng đóng vai trò là tài sản thế chấp và có thể bị cắt bỏ trong trường hợp có hành vi đối nghịch. Những người quan sát thấy hành vi sai trái có thể mở một đề xuất quản trị để cắt bỏ nút bị buộc tội, nếu việc này thành công, lượng cổ phần của nút bị cắt bỏ sẽ được đốt.
Số lượng được stake càng nhiều, khả năng tích lũy được nhiều phần thưởng càng cao vì cơ hội được người dùng chọn để cung cấp dịch vụ sẽ lớn hơn - lượng stake và phần thưởng sẽ tăng cùng nhau. Hơn nữa, những người nắm giữ token có thể ủy quyền token cho các stakers để đổi lấy phần thưởng theo tỷ lệ. Khi token được staked (thông qua một nút hoặc ủy quyền), mất 7 ngày để giao thức trả lại token cho stakers nếu stakers hủy stake. Điều này không ngăn cản việc tham gia quản trị vì tất cả các token được staked đều được ấn định lượng biểu quyết, ngay cả trong thời gian đó.
Đã có một mỏ khai thác trước một tỷ token tại khối genesis, được phân bổ như sau:
Nguồn: Audius Medium
Chính sách phát hành hiện tại được áp dụng để khuyến khích việc cung cấp dịch vụ cũng như ngăn chặn quyền lực quản trị tập trung vào tay những người dùng ban đầu, nhà đầu tư hay người vận hành nút. Như đã đề cập ở trên, việc phát hành này xảy ra với tỷ lệ lạm phát hàng năm là 7% và được phân phối giữa các nút trong mạng lưới.
Kể từ 02/07/2021:
Audius liệu có thể trở thành cái tên thịnh hành?
Nguyên lý của hiệu ứng mạng - mỗi một người dùng gia nhập vào mạng lưới sẽ tăng thêm giá trị cho cả mạng lưới với tỷ lệ không xác định - nguyên lý này áp dụng cho nhiều mạng lưới, bao gồm cả những nền tảng phát nhạc trực tuyến. Điều này khiến Audius theo sau một khoảng cách xa so các đối thủ cạnh tranh dạng tập trung như Apple Music và Spotify, cả hai đều thu hút được lượng lớn nghệ sĩ và người hâm mộ nhờ hiệu ứng mạng mạnh mẽ của họ.
Audius cũng đang phải đối mặt với những đối thủ cạnh tranh trong nền tảng phi tập trung như Emanate, một giao thức dựa trên EOS. Hơn nữa, nhiều nghệ sĩ gần đây đã chọn phát hành và phân phối đĩa đơn và album dưới dạng NFT. Những ví dụ đáng chú ý là Kings of Leon và Tory Lanez. Cần phải lưu ý rằng NFT do các nghệ sĩ âm nhạc phát hành cho đến nay chỉ dành cho nội dung độc quyền, chứ không được dùng để phân phối trên diện rộng. Và các nghệ sĩ đã thành danh cuối cùng sẽ chọn nền tảng nào cho phép họ có thể kiếm tiền từ tác phẩm của mình một cách hiệu quả nhất. Vì vậy, có thể sự kết hợp giữa NFT và một nền tảng phát trực tuyến phi tập trung sẽ chiến thắng thay vì mô hình này hay mô hình khác.
Trong hệ sinh thái Audius, người hâm mộ và nghệ sĩ đã có thể giới thiệu các "bộ sưu tập" NFT của họ trên trang cá nhân. Các NFT thì được lưu trữ trong các ví khác nhau và được hiển thị trong trang hồ sơ cá nhân chuyên dụng, ở đây các stakeholder có thể dùng để hiển thị bộ sưu tập của họ.
Nguồn: Disclosure artist page
Những nghệ sĩ cũng có thể phát hành NFT để thưởng cho fans hâm mộ trung thành của họ với nhiều vật phẩm/trải nghiệm khác nhau như là vé, nghệ thuật kỹ thuật số, album độc quyền, etc. Điều này giúp tăng thêm sự linh hoạt và độ tương tác cho nền tảng.
Sự tăng trưởng số lượng người dùng độc nhất (Khách truy cập cá nhân vào nền tảng được tính là một, không phân biệt số lần truy cập)
Nguồn: Audius Protocol Dashboard Analytics
Giao thức đã thu hút hơn 4 triệu người dùng vào giai đoạn đỉnh điểm, trở thành một trong những ứng dụng tiền điện tử phi tài chính lớn nhất. Ngành công nghiệp phát nhạc trực tuyến đã phát triển về số lượng và sẵn sàng phát triển hơn nữa, với mức tăng trưởng kép hàng năm 17,8%. Liệu Audius có thể tiếp tục nắm bắt và duy trì giá trị, nội dung như hiện tại đang có, và thành công của nó thì phụ thuộc vào khả năng thu hút các nghệ sĩ và người tiêu dùng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng khả năng chống kiểm duyệt của Audius là một con dao hai lưỡi. Giao thức này không thể ngăn chặn việc tải lên và tiêu thụ những tài liệu vi phạm bản quyền/đã đăng ký bản quyền, và cũng không thể bắt buộc gỡ những tài liệu xuống. Khi tải lên một bài hát, người tải lên được khuyến khích cung cấp mã ISRC và ISWC, những mã này chứng minh về tính hợp pháp của bài hát đó.
Nguồn: Uploading a track
Những mã này không bắt buộc phải được điền trước khi tải lên, vì vậy ai cũng có thể tải lên bất cứ thứ gì. Điều này khiến Audius có nguy cơ tự định vị mình là một SoundCloud phi tập trung, trái ngược với thị trường mà Audius có vẻ mong muốn, là trở thành một Spotify, Tidal hay Apple Music phi tập trung.
Lợi thế của Audius: Quyền sở hữu của cộng đồng
Mặc dù được hỗ trợ bởi quỹ tài trợ (hơn $8 triệu), Audius là một mạng lưới được sở hữu và quản trị của cộng đồng, nghĩa là những người tham gia có thể xác định hướng đi và cách thức hoạt động của giao thức. Điều này khác biệt rất lớn với những nền tảng phát nhạc trực tuyến tập trung, nơi mục tiêu của những người ra quyết định là tối đa hóa sự giàu có của cổ đông - điều mà không phù hợp với mục tiêu của người dùng mạng và thậm chí đôi khi còn xung đột trực tiếp về lợi ích.
Việc cho phép cả những người dùng và người sáng tạo nội dung hàng đầu của một nền tảng hưởng lợi từ những lợi ích tài chính có vẻ đơn giản, nhưng mang tính sâu sắc. Trong khi những nền tảng có chủ sở hữu như Spotify thì phải tiếp tục trích xuất thu nhập từ người tiêu dùng và nghệ sĩ của họ, thì nền tảng Audius lại hỗ trợ người dùng và người sáng tạo nội dung. Thông qua việc sử dụng các mạng lưới Crypto, mô hình này tạo ra một trò chơi có tổng dương, thay vì một trò chơi có tổng bằng không: một điểm quan trọng trong kỷ nguyên về quyền sở hữu.
Những người sáng tạo nội dung kiếm được thị phần lớn nhất trong kỷ nguyên này, không phải bởi vì chủ sở hữu của mạng lưới nhận một phần ít hơn mà bởi vì những người sáng tạo chính là chủ nhân của mạng lưới. Mô hình này trao cho những người tạo ra giá trị quyền đặt ra các khoản phí và điều kiện để tiêu thụ âm nhạc của họ. Do bản chất mã nguồn mở của những nền tảng này, bất kì bên thứ 3 nào cũng có thể tích hợp API cho mục đích sử dụng của chính họ. Với trường hợp của Audius, sau đây là một số ví dụ cách mà API được sử dụng để tạo ra các ứng dụng khác.
Tầm quan trọng của việc có các APIs mở là các thành viên cộng đồng có thể sử dụng tài nguyên công khai này để xây dựng apps/dapps và giao diện khác mà các bên liên quan khác có thể sử dụng và tương tác. Điều này không chỉ nắm bắt sức mạnh tổng hợp của việc đổi mới và hợp tác, mà còn khuyến khích những người tham gia cộng đồng chủ động tương tác và xây dựng các dự án gia tăng giá trị.
Những giao thức mở cho phép mọi người xây dựng mọi thứ mà không cần sự cho phép, đóng vai trò như một cái nôi cho sự đổi mới nơi mà những ý tưởng không bị kìm hãm bởi hệ thống quan liêu và tự do thể hiện những ý tưởng.
Khi một nền tảng ngừng cung cấp giá trị cho người dùng hoặc nhà sản xuất, thì cộng đồng có quyền kiểm soát để thay đổi các quy tắc của hệ thống. Như Nhà phân tích cấp cao Mason Nystrom của Messari đã từng viết trước đây, “các mạng lưới tiền điện tử được xây dựng để được kiểm soát bởi cộng đồng”. Điều này có nghĩa là các thuật toán đang chi phối những nền tảng này và cách mà một nội dung được chia sẻ, đề xuất và sử dụng không còn là điều bí ẩn nữa, mà trở nên cởi mở, dễ hiểu và có thể thay đổi bởi cộng đồng.
Do đó, giao thức Audius có thể được sửa đổi để hoạt động một cách khác biệt, đồng thời đề xuất các nội dung khác nhau và phát triển dựa trên mong muốn của cộng đồng.
Audius áp dụng đặc tính mã nguồn mở, chống kiểm duyệt và phi tập trung này vào một nền tảng để phát nhạc trực tuyến và khuyến khích việc phân phối giá trị một cách bình đẳng hơn cho tất cả các bên liên quan.
Tham gia thảo luận về Cryptocurrency tại nhóm FXCE Crypto.
Việc tiêu thụ âm nhạc đã dần dần chuyển sang các phương tiện kỹ thuật số trong hơn một thập kỷ qua, phong trào này đã tăng tốc nhờ COVID-19. Vào năm 2020, người dùng hoạt động hàng tháng của Spotify đã tăng 27% so với năm 2019.
The Streaming Dichotomy: Âm nhạc bùng nổ, các Nhạc sĩ bị Lợi dụng
Cho đến nay, Streaming (Phát trực tuyến) là phương tiện phổ biến nhất để tiêu thụ âm nhạc. Sự kết hợp việc sử dụng phổ biến điện thoại thông minh, tính sẵn có của những dịch vụ phát trực tuyến và việc giảm chi phí dữ liệu đã giúp thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang phân phối và tiêu dùng kỹ thuật số. Điều này được phản ánh qua sự tăng trưởng doanh thu của dịch vụ phát nhạc trực tuyến và sự chuyển đổi này cũng được dự kiến tăng trong tương lai.
Doanh số dịch vụ phát nhạc trực tuyến toàn cầu giai đoạn 2005-2020
Nguồn: Statista
Bất chấp doanh thu dồi dào, các nền tảng phát nhạc trực tuyến thường mang tiếng xấu với việc chi trả một khoản không xứng đáng cho các nghệ sĩ và nhà sáng tạo. Các nền tảng phân phối lớn hiểu rằng phạm vi tiếp cận mà họ cung cấp cho các nghệ sĩ khiến các nghệ sĩ không thể tùy ý phân phối nhạc theo cách khác. Hành vi này đã khiến các nghệ sĩ lên tiếng phản đối những nền tảng này, nhưng cuối cùng, ngay cả những nghệ sĩ nổi tiếng nhất, như Taylor Swift, cũng không thành công trong cuộc chiến này.
Tiền quản quyền âm nhạc và phát trực tuyến là mấu chốt của vấn đề. Cách tính và phân phối tiền bản quyền thì không rõ ràng, hơn nữa việc có quá nhiều người trung gian và nhà phân phối làm giảm phần doanh thu cho nhà sáng tạo.
Bất chấp những vấn đề này, ngành công nghiệp này vẫn đang phát triển mạnh mẽ - như ta đã thấy ở trên - và chỉ có một số doanh nghiệp độc quyền trong ngành này.
Thị phần các nền tảng phát nhạc trực tuyến
Nguồn: CounterPoint
Audius: Lật Đổ Các Nền tảng Phát Trực Tuyến
Audius, một ứng dụng phi tập trung được xây dựng trên Ethereum nhằm lật đổ sự thống trị của các ứng dụng phát trực tuyến. Các nhà phân phối đóng vai trò lớn trong lĩnh vực này, ở đây những nhà sáng tạo có thể sử dụng nền tảng mà nhà phân phối cung cấp để tiếp cận fan và người tiêu dùng. Audius là một giao thức bỏ qua các lớp trung gian: cho phép các nhà sáng tạo và người tiêu thụ có thể trực tiếp tương tác với nhau.
Giao thức này được xây dựng để giải quyết một số vấn đề gặp phải trong ngành, như:
- Các nhà sáng tạo không được trả công tương ứng với giá trị họ tạo ra
- Sự phức tạp và thiếu rõ ràng trong việc tính toán tiền bản quyền
- Sự nhầm lẫn xung quanh quyền sở hữu
- Nhiều khâu trung gian gây ra sự cắt giảm và chậm trễ trong việc thanh toán cho nghệ sĩ
Hiểu về Audius
Có 5 Stakeholders chính trong mạng lưới Audius.
- Người hâm mộ - tiêu thụ nội dung
- Nghệ sĩ - sản xuất nội dung
- Các nút nội dung (content node) - lưu trữ nội dung và quyền truy cập vào nội dung
- Các nút khám phá (discovery node) - chịu trách nhiệm lập chỉ mục sổ cái và cho phép người dùng truy xuất dữ liệu
- Sổ cái nội dung (content ledger) - sổ đăng ký của tất cả các nút và các thông tin quan trọng khác.
Hai stakeholder đầu tiên (Người hâm mộ và Nghệ sĩ) thì khá dễ hiểu, còn 3 stakeholders cuối thì xoay quanh nền tảng Audius.
Nguồn: whitepaper
Các nút nội dung
Các nút nội dung lưu trữ nội dung mà các nghệ sĩ tải lên AudSP (Giao thức lưu trữ Audius), một giải pháp lưu trữ phi tập trung được xây dựng trên IPFS. Người dùng được khuyến khích một phần thưởng gia tăng $AUDIO để trở thành các nút nội dung và cung cấp bộ nhớ. Đây là cách mà các nút nội dung tương tác với các stakeholders khác:
Khi một nghệ sĩ thêm vào một bản nhạc, bản nhạc này sẽ được chia ra nhiều phần, được mã hóa cục bộ, và sau đó được tải lên AudSP. Khi một người dùng bắt đầu phát trực tuyến một bài hát, họ cần yêu cầu quyền truy cập vào các phân đoạn khác nhau từ (các) nút nội dung thích hợp.
Khi yêu cầu này được gửi từ một public key của một người dùng, nút nội dung thích hợp sẽ sử dụng public key này và private key dùng để mã hóa phân đoạn lần đầu, để tạo ra một re-encryption key mới hoàn toàn và duy nhất gửi đến người dùng. Sau đó, người dùng dùng key mới này để giải mã phân đoạn và nghe nhạc.
Bởi vì key mới này được tạo ra nhờ vào việc sử dụng public key của người dùng, nên nó dành riêng cho họ và do đó có thể được chia sẻ một cách công khai mà không ảnh hưởng đến quyền riêng tư hay bảo mật. Trừ khi public key hoặc private key của người dùng được sử dụng đế thay đổi mã, thì những re-encryption keys giống nhau sẽ hợp lệ và có thể được sử dụng lại để giải mã các phân đoạn giống nhau của một phần nội dung nhất định. Nếu một nghệ sĩ chạy một nút nội dung và lưu trữ nội dung của riêng họ, họ có thể thêm các điều kiện đính kèm để người hâm mộ có thể mở khóa và sử dụng âm nhạc của họ. Điều kiện đó có thể là một khoản thanh toán cho mỗi lần stream hoặc bằng chứng cho các hoạt động trước đây (là người theo dõi trong một khoảng thời gian nhất định, đã đăng lại một số bản nhạc nhất định, etc.)
Việc thiết lập một nút và đính kèm những điều kiện này đòi hỏi một lượng lớn kiến thức nâng cao về kỹ thuật và đầu tư, vì vậy đây vẫn là một tính năng mà các nghệ sĩ khó có thể tiếp cận. Hơn nữa, nó vẫn chưa được tích hợp vào UI.
Hiện tại, phát nhạc trực tuyến trên Audius thì miễn phí, và các nghệ sĩ/các stakeholders khác kiếm được token nhờ vào việc có một bài hát thịnh hành hoặc một danh sách phát được tuyển chọn phổ biến - những cơ chế thưởng này sẽ được khám phá trong phần tokenomic của báo cáo này.
Các nút khám phá
Trong tương lai gần, nhóm quản trị cộng đồng Audius có kế hoạch sẽ trao cho các nghệ sĩ toàn quyền kiểm soát cách kiếm tiền từ nội dung của họ và khuyến khích họ tận dụng tính chất mở - không cần được cấp phép của giao thức. Đó có thể là quyền phát hành token của chính nghệ sĩ, họ có thể sử dụng token này để thêm vào điều kiện truy cập âm nhạc của họ. Ví dụ: một người hâm mộ chỉ có thể phát trực tuyến nếu họ giữ token của nghệ sĩ.
Cũng như các nút nội dung, doanh thu của các nút khám phá được tạo ra bằng việc cung cấp dịch vụ để đổi lấy việc phát hành Audio token và các khoản phí. Tuy nhiên không giống các nút nội dung, các nút khám phá thì phục vụ mạng lưới bằng việc lập chỉ mục sổ cái nội dung, điều này cho phép người dùng của giao thức có thể truy vấn sổ cái và trích xuất thông tin mà họ tìm kiếm được. Những thông tin này có thể là nguồn cấp nội dung, một bài hát, danh sách phát, siêu dữ liệu nghệ sĩ, v.v Những dữ liệu đã được lập chỉ mục có thể là bất cứ thông tin gì hoặc cũng có thể là tất cả thông tin được lưu trữ trên sổ cái nội dung - sẽ được thảo luận phía dưới.
Tiếp theo, giao diện lập trình ứng dụng (API) Audius mở cho phép các bên liên quan sử dụng tất cả dữ liệu được lập chỉ mục bởi các nút khám phá. Điều này cho phép sự sáng tạo về giao diện, ví dụ như dashboard của giao thức, nạp và hiển thị thông tin. Tất cả những loại ứng dụng này có thể được xây dựng bằng cách sử dụng API, một số ví dụ sẽ được chỉ ra ở trang API.
Sử dụng giao diện API khám phá:
Nguồn: whitepaper
Sổ cái nội dung
Sổ cái chính của Audius chứa tất cả thông tin liên quan tới hoạt động của giao thức và nền tảng. Audius không phụ thuộc vào một blockchain duy nhất và có thể chứa thông tin của các phần khác nhau của giao thức, hoạt động trên cả những giải pháp Layer-1 và Layer-2 khác nhau.
Sổ cái nội dung bao gồm:
- Sổ đăng ký của tất cả các nút hợp lệ
- Biểu đồ xã hội của tất cả người dùng tương tác với Audius
- Triển khai hệ thống quản trị
- Theo dõi nội dung (nội dung chính nó được lưu trữ trên AuSP)
- Phân chia doanh thu
- Cơ cấu quyền sở hữu nội dung
- Siêu dữ liệu
Sổ cái nội dung về cơ bản đóng vai trò là nguồn chân lý chung cho giao thức Audius. Tính minh bạch và tính phi tập trung của nó có hai ý nghĩa chính.
Đầu tiên là tính chống kiểm duyệt và không thể bị gỡ xuống. Thứ hai: nhiều máy khách của giao thức có thể được vận hành vì các stakeholder được tự do sử dụng nội dung của sổ cái cho mục đích của riêng họ.
$Audio Tokenomics
Audio token (token của giao thức) có 3 chức năng cốt lõi. Đầu tiên, nó được sử dụng như là token quản trị của giao thức Audius và được yêu cầu để tham gia bỏ phiếu cho các đề xuất hoặc các quyết định của cộng đồng. Chức năng thứ hai là để trao thưởng cho người hâm mộ, các nghệ sĩ và những nhà phát triển vì đã tăng thêm giá trị cho nền tảng: quản lý các danh sách phát, phát triển ứng dụng sử dụng API hoặc xuất bản một bản nhạc thịnh hành. Chức năng cuối cùng, Audio sẽ được phân bổ tới các nút như một khoản trả công và ưu đãi để họ có thể tiếp tục duy trì mạng lưới. Những khoản thanh toán tới các nút và các stakeholder khác đến trực tiếp từ việc phát hành nguồn cung mới, vốn đang duy trì tỷ lệ lạm phát 7% mỗi năm.
Phần thưởng cho các stakeholders:
Nguồn: Audio Blog
Chủ sở hữu top các bản nhạc và danh sách phát thịnh hành hàng tuần được thưởng 100 Audio, trong khi đó các nhà phát triển các ứng dụng API, thu hút nhiều lưu lượng truy cập nhất đến với giao thức thì nhận được 500 Audio.
Những thông số on-chain (ví dụ: lượng người dùng ứng dụng, lượt chơi, etc. ) được sử dụng để quyết định những người chiến thắng và trao giải thưởng tới người tham gia mà chủ động gia tăng giá trị cho giao thức; khuyến khích họ cống hiến và tương tác nhiều hơn nữa.
Để điều hành một nút, bạn cần stake ít nhất 200.000 tokens, và số lượng token nhiều nhất có thể stake là 7.000.000 đối với những nút khám phá và 10.000.000 đối với những nút nội dung - để tránh sự tập trung. Lượng cổ phần này cũng đóng vai trò là tài sản thế chấp và có thể bị cắt bỏ trong trường hợp có hành vi đối nghịch. Những người quan sát thấy hành vi sai trái có thể mở một đề xuất quản trị để cắt bỏ nút bị buộc tội, nếu việc này thành công, lượng cổ phần của nút bị cắt bỏ sẽ được đốt.
Số lượng được stake càng nhiều, khả năng tích lũy được nhiều phần thưởng càng cao vì cơ hội được người dùng chọn để cung cấp dịch vụ sẽ lớn hơn - lượng stake và phần thưởng sẽ tăng cùng nhau. Hơn nữa, những người nắm giữ token có thể ủy quyền token cho các stakers để đổi lấy phần thưởng theo tỷ lệ. Khi token được staked (thông qua một nút hoặc ủy quyền), mất 7 ngày để giao thức trả lại token cho stakers nếu stakers hủy stake. Điều này không ngăn cản việc tham gia quản trị vì tất cả các token được staked đều được ấn định lượng biểu quyết, ngay cả trong thời gian đó.
Đã có một mỏ khai thác trước một tỷ token tại khối genesis, được phân bổ như sau:
Nguồn: Audius Medium
- Đội phát triển bao gồm nhà sáng lập, nhân viên và cố vấn chiến lược: kế hoạch mở khóa trong 3 năm - hàng quý
- Nhà đầu tư: kế hoạch mở khóa trong 2 năm - hàng quý
- Những người dùng đầu tiên (người hâm mộ và nghệ sĩ) được nhận thưởng thông qua hình thức airdrop.
- Tokens được phân bổ vào ngân quỹ của nền tảng để phân phối theo quản trị cộng đồng.
Chính sách phát hành hiện tại được áp dụng để khuyến khích việc cung cấp dịch vụ cũng như ngăn chặn quyền lực quản trị tập trung vào tay những người dùng ban đầu, nhà đầu tư hay người vận hành nút. Như đã đề cập ở trên, việc phát hành này xảy ra với tỷ lệ lạm phát hàng năm là 7% và được phân phối giữa các nút trong mạng lưới.
Kể từ 02/07/2021:
- Tổng cung: 1,035,891,210
- Nguồn cung đang lưu hành: 502.093.061
- Trong số đó hiện đã được staked: 269.710.506
Audius liệu có thể trở thành cái tên thịnh hành?
Nguyên lý của hiệu ứng mạng - mỗi một người dùng gia nhập vào mạng lưới sẽ tăng thêm giá trị cho cả mạng lưới với tỷ lệ không xác định - nguyên lý này áp dụng cho nhiều mạng lưới, bao gồm cả những nền tảng phát nhạc trực tuyến. Điều này khiến Audius theo sau một khoảng cách xa so các đối thủ cạnh tranh dạng tập trung như Apple Music và Spotify, cả hai đều thu hút được lượng lớn nghệ sĩ và người hâm mộ nhờ hiệu ứng mạng mạnh mẽ của họ.
Audius cũng đang phải đối mặt với những đối thủ cạnh tranh trong nền tảng phi tập trung như Emanate, một giao thức dựa trên EOS. Hơn nữa, nhiều nghệ sĩ gần đây đã chọn phát hành và phân phối đĩa đơn và album dưới dạng NFT. Những ví dụ đáng chú ý là Kings of Leon và Tory Lanez. Cần phải lưu ý rằng NFT do các nghệ sĩ âm nhạc phát hành cho đến nay chỉ dành cho nội dung độc quyền, chứ không được dùng để phân phối trên diện rộng. Và các nghệ sĩ đã thành danh cuối cùng sẽ chọn nền tảng nào cho phép họ có thể kiếm tiền từ tác phẩm của mình một cách hiệu quả nhất. Vì vậy, có thể sự kết hợp giữa NFT và một nền tảng phát trực tuyến phi tập trung sẽ chiến thắng thay vì mô hình này hay mô hình khác.
Trong hệ sinh thái Audius, người hâm mộ và nghệ sĩ đã có thể giới thiệu các "bộ sưu tập" NFT của họ trên trang cá nhân. Các NFT thì được lưu trữ trong các ví khác nhau và được hiển thị trong trang hồ sơ cá nhân chuyên dụng, ở đây các stakeholder có thể dùng để hiển thị bộ sưu tập của họ.
Nguồn: Disclosure artist page
Những nghệ sĩ cũng có thể phát hành NFT để thưởng cho fans hâm mộ trung thành của họ với nhiều vật phẩm/trải nghiệm khác nhau như là vé, nghệ thuật kỹ thuật số, album độc quyền, etc. Điều này giúp tăng thêm sự linh hoạt và độ tương tác cho nền tảng.
Sự tăng trưởng số lượng người dùng độc nhất (Khách truy cập cá nhân vào nền tảng được tính là một, không phân biệt số lần truy cập)
Nguồn: Audius Protocol Dashboard Analytics
Giao thức đã thu hút hơn 4 triệu người dùng vào giai đoạn đỉnh điểm, trở thành một trong những ứng dụng tiền điện tử phi tài chính lớn nhất. Ngành công nghiệp phát nhạc trực tuyến đã phát triển về số lượng và sẵn sàng phát triển hơn nữa, với mức tăng trưởng kép hàng năm 17,8%. Liệu Audius có thể tiếp tục nắm bắt và duy trì giá trị, nội dung như hiện tại đang có, và thành công của nó thì phụ thuộc vào khả năng thu hút các nghệ sĩ và người tiêu dùng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng khả năng chống kiểm duyệt của Audius là một con dao hai lưỡi. Giao thức này không thể ngăn chặn việc tải lên và tiêu thụ những tài liệu vi phạm bản quyền/đã đăng ký bản quyền, và cũng không thể bắt buộc gỡ những tài liệu xuống. Khi tải lên một bài hát, người tải lên được khuyến khích cung cấp mã ISRC và ISWC, những mã này chứng minh về tính hợp pháp của bài hát đó.
Nguồn: Uploading a track
Những mã này không bắt buộc phải được điền trước khi tải lên, vì vậy ai cũng có thể tải lên bất cứ thứ gì. Điều này khiến Audius có nguy cơ tự định vị mình là một SoundCloud phi tập trung, trái ngược với thị trường mà Audius có vẻ mong muốn, là trở thành một Spotify, Tidal hay Apple Music phi tập trung.
Lợi thế của Audius: Quyền sở hữu của cộng đồng
Mặc dù được hỗ trợ bởi quỹ tài trợ (hơn $8 triệu), Audius là một mạng lưới được sở hữu và quản trị của cộng đồng, nghĩa là những người tham gia có thể xác định hướng đi và cách thức hoạt động của giao thức. Điều này khác biệt rất lớn với những nền tảng phát nhạc trực tuyến tập trung, nơi mục tiêu của những người ra quyết định là tối đa hóa sự giàu có của cổ đông - điều mà không phù hợp với mục tiêu của người dùng mạng và thậm chí đôi khi còn xung đột trực tiếp về lợi ích.
Việc cho phép cả những người dùng và người sáng tạo nội dung hàng đầu của một nền tảng hưởng lợi từ những lợi ích tài chính có vẻ đơn giản, nhưng mang tính sâu sắc. Trong khi những nền tảng có chủ sở hữu như Spotify thì phải tiếp tục trích xuất thu nhập từ người tiêu dùng và nghệ sĩ của họ, thì nền tảng Audius lại hỗ trợ người dùng và người sáng tạo nội dung. Thông qua việc sử dụng các mạng lưới Crypto, mô hình này tạo ra một trò chơi có tổng dương, thay vì một trò chơi có tổng bằng không: một điểm quan trọng trong kỷ nguyên về quyền sở hữu.
Những người sáng tạo nội dung kiếm được thị phần lớn nhất trong kỷ nguyên này, không phải bởi vì chủ sở hữu của mạng lưới nhận một phần ít hơn mà bởi vì những người sáng tạo chính là chủ nhân của mạng lưới. Mô hình này trao cho những người tạo ra giá trị quyền đặt ra các khoản phí và điều kiện để tiêu thụ âm nhạc của họ. Do bản chất mã nguồn mở của những nền tảng này, bất kì bên thứ 3 nào cũng có thể tích hợp API cho mục đích sử dụng của chính họ. Với trường hợp của Audius, sau đây là một số ví dụ cách mà API được sử dụng để tạo ra các ứng dụng khác.
Tầm quan trọng của việc có các APIs mở là các thành viên cộng đồng có thể sử dụng tài nguyên công khai này để xây dựng apps/dapps và giao diện khác mà các bên liên quan khác có thể sử dụng và tương tác. Điều này không chỉ nắm bắt sức mạnh tổng hợp của việc đổi mới và hợp tác, mà còn khuyến khích những người tham gia cộng đồng chủ động tương tác và xây dựng các dự án gia tăng giá trị.
Những giao thức mở cho phép mọi người xây dựng mọi thứ mà không cần sự cho phép, đóng vai trò như một cái nôi cho sự đổi mới nơi mà những ý tưởng không bị kìm hãm bởi hệ thống quan liêu và tự do thể hiện những ý tưởng.
Khi một nền tảng ngừng cung cấp giá trị cho người dùng hoặc nhà sản xuất, thì cộng đồng có quyền kiểm soát để thay đổi các quy tắc của hệ thống. Như Nhà phân tích cấp cao Mason Nystrom của Messari đã từng viết trước đây, “các mạng lưới tiền điện tử được xây dựng để được kiểm soát bởi cộng đồng”. Điều này có nghĩa là các thuật toán đang chi phối những nền tảng này và cách mà một nội dung được chia sẻ, đề xuất và sử dụng không còn là điều bí ẩn nữa, mà trở nên cởi mở, dễ hiểu và có thể thay đổi bởi cộng đồng.
Do đó, giao thức Audius có thể được sửa đổi để hoạt động một cách khác biệt, đồng thời đề xuất các nội dung khác nhau và phát triển dựa trên mong muốn của cộng đồng.
Audius áp dụng đặc tính mã nguồn mở, chống kiểm duyệt và phi tập trung này vào một nền tảng để phát nhạc trực tuyến và khuyến khích việc phân phối giá trị một cách bình đẳng hơn cho tất cả các bên liên quan.
Tham gia thảo luận về Cryptocurrency tại nhóm FXCE Crypto.
Last edited:
