FXCE Official
Moderator
-
FXCE Official
Bài viết được thành viên Hồng Nhung thuộc FXCE Crypto biên tập từ "0x Protocol: Liquidity-as-a-Service" của John Freyermuth với mục đích cung cấp thông tin và phi lợi nhuận. Chúng tôi không khuyến nghị đầu tư và không chịu trách nhiệm cho các quyết định đầu tư liên quan đến nội dung bài dịch.
Các nguồn thanh khoản (liquidity sources) đang phân tán giữa các giải pháp mở rộng Ethereum Layer 2 (Ethereum Layer 2 scaling solutions) và các mạng lưới Layer 1 khác. Các đơn vị tổng hợp thanh khoản (aggregators) phải “đánh đổi” khi chọn L2 để hoạt động. Điều mà các đơn vị tổng hợp thanh khoản sẽ làm để các giao dịch có thể hoán đổi vẫn chưa được chứng minh. Đến lúc đó các đơn vị tổng hợp thanh khoản phải xây dựng các ứng dụng trên L2s và các mạng lưới khác để thu hút lượng thanh khoản giao dịch nhiều nhất. Điều này tạo ra sự đánh đổi vì các đơn vị tổng hợp thanh khoản có thể từ bỏ các nguồn thanh khoản trên chuỗi này sang một chuỗi khác, như việc từ bỏ triển khai trên một rollup và triển khai trên một sidechain tăng trưởng cao. Khi cơ sở hạ tầng phát triển đầy đủ khả năng tương tác, sự phân mảnh thị trường giao dịch có thể ngày càng sâu sắc.
Dự án 0x có “vị trí thuận lợi” cho tính thanh khoản phân mảnh (fragmented liquidity). 0x là một bộ công cụ phát triển, cung cấp chức năng thanh khoản ngang hàng (peer-to-peer liquidity) cho các ứng dụng khác trên nền tảng Ethereum. Việc so sánh 0x với các sàn giao dịch phi tập trung (decentralized exchange) là một sai lầm. Không giống như các sàn giao dịch phi tập trung, 0x phân tách tính thanh khoản bằng cách cho phép các giao dịch tài sản có thể kết hợp trong bất kỳ ứng dụng nào. Trao đổi API (trao đổi giao diện lập trình ứng dụng - Exchange Application Programming Interface) là tính năng trung tâm của dự án, kết nối người dùng và ứng dụng tới các nguồn thanh khoản thông qua các phương tiện hiệu quả nhất hiện có. Khi 0x API kết nối các lệnh mua (order takers) với sàn giao dịch phi tập trung (DEX - Decentralized Exchanges), 0x sẽ hoạt động như một đơn vị tổng hợp thanh khoản. Ngoài API, 0x có một cộng đồng các nhà tạo lập thị trường riêng để thực hiện các lệnh 0x. Khi phí DEX tương đối cao, 0x như một sàn giao dịch có thể kết nối các lệnh mua với mạng lưới nhà tạo lập thị trường nội bộ. Giao thức 0x luôn tìm kiếm các giao dịch có phí thấp nhất, từ đó hỗ trợ phí của nhà tạo lập thị trường bằng ZRX token reward để giữ giá cạnh tranh với các sàn giao dịch có tính thanh khoản cao nhất. 0x sử dụng DEX và các đơn vị tổng hợp thanh khoản để duy trì thị trường tài sản cạnh tranh giữa các nguồn phi tập trung. Một mạng lưới thanh khoản đa dạng là điều làm khác biệt 0x với DEXs và các đơn vị tổng hợp thanh khoản vì mô hình kinh tế học (tokeneconomics) của dự án mang lại cho 0x lợi thế cạnh tranh so với cả hai.
Uniswap và Sushiswap đã thống trị thị trường DEX trong năm qua với tính thanh khoản thụ động. Uniswap, Sushiswap và các tài sản DEX pool hàng đầu khác cung cấp từ những người giữ token đang tìm kiếm thu nhập từ tiền gửi của họ. Cơ chế tự động bán cho phép DEXs đáp ứng liên tục hầu hết các nhu cầu của thị trường, tuy nhiên thị phần của 0x cho thấy gần 7% tất cả các giao dịch DEX yêu cầu thanh khoản chủ động.
Nền tảng 0x mới nhất được định vị độc nhất để hưởng lợi từ sự phân mảnh thanh khoản trên các L2. Version 4 của 0x đã cho thấy trọng tâm của nhà tạo lập thị trường trong lịch sử là duy trì tính cạnh tranh của thị trường giữa bất kỳ nguồn thanh khoản nào. Khi thị trường phát triển, các nhà tạo lập thị trường sẽ thu hút người dùng thông qua việc giảm chi phí. Các công cụ của nền tảng sẽ gửi các lệnh 0x qua 0x API để thanh toán với chi phí thấp nhất có thể cho người dùng. Giao thức thưởng cho các nhà tạo lập thị trường để cung cấp thanh khoản trực tiếp thông qua cơ sở hạ tầng hoán đổi native 0x và cố gắng đánh bại giá của DEX. Thông qua 0x, các nhà tạo lập thị trường này có thể đáp ứng nhu cầu của mỗi thị trường cho tất cả người dùng 0x API (hay taker). 0x API cung cấp cho các ứng dụng khác các nguồn thanh khoản ngoại vi để đáp ứng nhu cầu hoán đổi tài sản của người dùng. Hiện tại, các ứng dụng có thể xây dựng trên 0x API để tiếp cận nguồn cung thị trường trong mạng lưới Ethereum L1, L2 hay Binance Smart Chain.
Các sản phẩm của 0x
0x cung cấp một bộ công cụ cho các ứng dụng native blockchain để khớp trực tiếp các lệnh hoán đổi với chi phí thấp nhất. Giao thức 0x thực thi các kết quả khớp ngoài chuỗi (off-chain) sau đó giải quyết chúng trên chuỗi (on-chain) để giảm việc sử dụng mạng lưới và chi phí cho mỗi giao dịch. Khối lượng native 0x bao gồm tất cả các lệnh 0x từ relayers (những dự án kết nối với 0x), đơn vị tổng hợp thanh khoản (aggregators) và nhà tạo lập thị trường 0x (0x market makers). Khối lượng 0x API chỉ bao gồm swap endpoints, taker và lượng dịch vụ ban đầu (demand-side originations). Khối lượng 0x API trùng với khối lượng native 0x vì các lệnh 0x API có thể truy cập nguồn thanh khoản native 0x. Khối lượng Matcha gồm tất cả các lệnh đã hoàn thành trên trình ứng dụng web (web app). Matcha được xây dựng trên 0x API, có khối lượng trùng với khối lượng native 0x và 0x API.
Khối lượng sản phẩm trong năm qua cho thấy nguồn Native 0x cung cấp hầu hết tính thanh khoản trên mạng lưới. Khối lượng 0x API bao gồm khối lượng Matcha vì trình tổng hợp được xây dựng trên 0x API. Tuy nhiên, 0x API có thể tổng hợp cả nguồn thanh khoản DEX và 0x Native. Trong năm qua, khối lượng native 0x đã vượt khối lượng 0x API. Dù được định tuyến thông qua các ứng dụng như Zapper.fi, MetaMask hay được cung cấp trực tiếp qua các doanh nghiệp kinh doanh độc quyền, thì mạng lưới 0x sẽ đáp ứng nhiều khối lượng giao thức 0x hơn so với tất cả các sàn giao dịch có sẵn cho người dùng 0x API.
Matcha - một đơn vị tổng hợp đã giành được thị phần, nhưng chậm hơn so với giao thức 1inch trong năm qua. Trên Ethereum, 1inch đã thống trị khối lượng trao đổi tổng hợp. 1inch cung cấp trung bình 10% tổng khối lượng Ethereum DEX từ tháng 5/2020. 1inch - đơn vị tổng hợp dẫn đầu cung cấp giao diện trao đổi một cửa (one-stop-shop exchange interface), tích hợp theo chiều dọc (vertically integrated) cho người dùng DeFi (Tham khảo). Sứ mệnh của 1inch là ngăn các nguồn trao đổi bằng việc đưa ra cách thực hiện đơn giản nhất với chi phí thấp nhất. 1inch định vị vị trí dẫn đầu thị trường của mình bằng cách chuyên về tổng hợp DEX.
Trong khi Matcha cố gắng cạnh tranh với 1inch như một trình tổng hợp DEX, giao thức 0x đa dạng hóa để thúc đẩy khối lượng và thu thập giá trị như một trình tổng hợp thanh khoản. Thay vì tìm nguồn cung từ các DEX, mạng lưới nhà tạo lập thị trường 0x cung cấp một loạt các thanh khoản bên ngoài thị trường DEX. 0x API đã định tuyến 4% tổng khối lượng Ethereum L1 DEX vào tháng 5/2021 và cũng chậm hơn 1 inch trong cả năm. Khối lượng gần gấp đôi đã được thực hiện bởi mạng lưới 0x trong cùng một tháng. Trong giao thức 0x, thanh khoản on-chain đã vượt thanh khoản tổng hợp on-chain trong 12 tháng qua.
Các công cụ dành cho nhà phát triển ứng dụng có thể mang lại lợi thế cho 0x. Với 0x, các nhà phát triển ứng dụng có thể tập trung vào mục đích sử dụng chính của ứng dụng khi thuê chức năng trao đổi tài sản của người dùng cuối (end user). Các nhà tạo lập thị trường 0x được tiếp cận với các nhu cầu đa dạng. Các nhà tạo lập thị trường có thể thực hiện cả các đơn đặt hàng nhỏ và lớn bằng cách sử dụng 0x API cạnh tranh với thanh khoản tổng hợp DEX (aggregated DEX liquidity). Các ứng dụng được xây dựng với 0x API hay các công cụ trao đổi phát triển khác cung cấp cho người dùng khả năng thanh khoản chủ động và thụ động rất cạnh tranh.
Mô hình kinh tế học 0x
Trong 0x và các trình tổng hợp khác, hiệu quả khớp lệnh ngoài chuỗi (off-chain) sẽ thúc đẩy giá trị mạng lưới, cuối cùng sẽ nén phí tổng hợp xuống bằng 0. Nền tảng 0x với cả tính năng tổng hợp và trao đổi, sẽ hỗ trợ cho điều trên. Theo 0xteam, 0x API đã định tuyến gần 4% khối lượng DEX của năm qua vì nó giữ cho chi phí trao đổi thấp. Khi DEX cung cấp tính thanh khoản thụ động, 0x cung cấp một mạng lưới các nhà tạo lập thị trường chủ động để sở hữu đáng kể thị phần DEX. Hai tính năng của giao thức 0x đã giải quyết vấn đề nén phí trước đây và các sáng kiến mới đang sẵn sàng để duy trì lợi thế của giao thức này trong tương lai.
Các nhà tạo lập thị trường 0x nhận được phí giao thức như một khoản chiết khấu thanh khoản. Khoản chiết khấu này có bốn mục tiêu để cải thiện nền tảng tạo lập thị trường 0x. Đầu tiên, phí giao thức nhằm mục đích kiếm nhiều tiền hơn từ giao dịch chênh lệch giá (arbitrage trading) so với các giao dịch hoán đổi bán lẻ. Thứ hai, cơ cấu phí được áp dụng cho các nhà tạo lập thị trường nhỏ và lớn được giữ bằng nhau, tạo ra sự cạnh tranh bình đẳng. Thứ ba, phí khuyến khích quyền sở hữu của người dùng và sự tham gia của quản trị viên. Chỉ các nhà tạo lập thị trường mới có thể tạo các staking pool và những người nắm giữ ZRX có thể stake vào các pool do nhà tạo lập thị trường này tạo. Thứ tư, 0x nhằm tạo ra cách đơn giản để các nhà tạo lập thị trường dự báo mức phí thanh khoản sẽ ảnh hưởng đến lợi nhuận của họ như thế nào.
Taker trả phí nền tảng 0x tương ứng với chi phí gas của giao dịch. Phí được trả bằng ETH, vì vậy người dùng chỉ phải trả một khoản phí cho mỗi giao dịch. Các mô hình phí giao dịch khác có thể đắt hơn tương đối với giá gas thấp và có thể làm trầm trọng thêm giá gas cao. Phí giao thức 0x là như nhau bất kể giá gas. Gần đây, giao thức 0x DAO đã bỏ phiếu để giảm hệ số giá gas (gas price multiplier) vì giá gas đã tăng lên mức cao.
Phí đặt hàng 0x chỉ tăng đối với ZRX staker trong các pool được tạo bởi các nhà tạo lập thị trường 0x. Các nhà tạo lập thị trường kiếm được phí ứng với thanh khoản và ZRX stake của họ. Khoản phí vượt sẽ được chuyển đến kho bạc 0x để phát triển nền tảng.
Các nhà tạo lập thị trường chỉ có thể tăng phần phí giao thức bằng việc tăng khối lượng giao dịch. Cách duy nhất để tăng khối lượng là đánh bại giá DEX. Trong ba tháng qua, phí giao thức 0x chỉ tăng theo khối lượng. Lượng ZRX stake dao động trong khi khối lượng tăng lên. Tỷ lệ phí trên giá trị ZRX stake đã tăng lên với khối lượng giao thức 0x.
Phần thưởng cho ZRX staking pool cải thiện trải nghiệm người dùng cuối 0x. Phí giao thức 0x cấp cho các nhà tạo lập thị trường để cung cấp nguồn cung phù hợp với giá DEX. Các nhà tạo lập thị trường kiếm được nhiều reward hơn khi họ đáp ứng được nhiều nhu cầu hơn. Người giữ token có thể stake ZRX vào các pool để kiếm thu nhập thụ động. Các nhà tạo lập thị trường và stakers cùng nhau tối đa hóa reward ZRX bằng cách tối đa tỷ lệ phí trên số tiền đặt (staked). Khi ZRX staked tăng lên, các nhà tạo lập thị trường phải tạo ra nhiều khối lượng giao dịch hơn để tăng phí. Nhiều reward ZRX hơn làm cho các nhà tạo lập thị trường duy trì mức giá cạnh tranh để tăng khối lượng, đặc biệt nếu giá DEX chậm điều chỉnh theo điều kiện thị trường. Việc cấp cho các nhà tạo lập thị trường 0x đảm bảo người dùng cuối có thể thực hiện các đơn đặt hàng với giá tốt nhất. Giao thức 0x sử dụng chiết khấu thanh khoản (liquidity rebates) ZRX để điều chỉnh các ưu đãi của nhà tạo lập thị trường đối với lãi suất của người dùng cuối.
Kết luận
0x version 4 được tạo ra để theo kịp các nhà tạo lập thị trường và DEX vì giao thức này có thể chuyển trên một loạt các mạng lưới blockchain. Các nhà phát triển sử dụng 0x khi họ muốn xây dựng chức năng trao đổi vào một Web3 game hoặc một ví tài sản kỹ thuật số mới. Giống như Matcha, toàn bộ ứng dụng tổng hợp thanh toán có thể được xây dựng trên 0x. Dự án 0x được thiết kế cho các nhà xây dựng DeFi.
Các nhà tạo lập thị trường và nhà phát triển ứng dụng là những người dùng mục tiêu của 0x, mô hình kinh tế 0x khuyến khích nhà tạo lập và nhà phát triển ứng dụng tối ưu hóa trải nghiệm người dùng cuối của họ. Phí của giao thức như là chiết khấu thanh khoản để thưởng cho các nhà tạo lập thị trường trong việc tăng khối lượng. Các khoản phí bù cho các nhà tạo lập thị trường do 0x API đưa ra để cạnh tranh với các DEX tổng hợp. Cạnh tranh giữa các nhà tạo lập thị trường và DEX đem đến cho người dùng cuối 0x những lợi ích của tính thanh khoản chủ động và thụ động. Rất ít giao thức trao đổi khác có thể đáp ứng những gì tốt nhất của cả hai thanh khoản này.
Tham gia thảo luận về Cryptocurrency tại nhóm FXCE Crypto.
Các nguồn thanh khoản (liquidity sources) đang phân tán giữa các giải pháp mở rộng Ethereum Layer 2 (Ethereum Layer 2 scaling solutions) và các mạng lưới Layer 1 khác. Các đơn vị tổng hợp thanh khoản (aggregators) phải “đánh đổi” khi chọn L2 để hoạt động. Điều mà các đơn vị tổng hợp thanh khoản sẽ làm để các giao dịch có thể hoán đổi vẫn chưa được chứng minh. Đến lúc đó các đơn vị tổng hợp thanh khoản phải xây dựng các ứng dụng trên L2s và các mạng lưới khác để thu hút lượng thanh khoản giao dịch nhiều nhất. Điều này tạo ra sự đánh đổi vì các đơn vị tổng hợp thanh khoản có thể từ bỏ các nguồn thanh khoản trên chuỗi này sang một chuỗi khác, như việc từ bỏ triển khai trên một rollup và triển khai trên một sidechain tăng trưởng cao. Khi cơ sở hạ tầng phát triển đầy đủ khả năng tương tác, sự phân mảnh thị trường giao dịch có thể ngày càng sâu sắc.
Dự án 0x có “vị trí thuận lợi” cho tính thanh khoản phân mảnh (fragmented liquidity). 0x là một bộ công cụ phát triển, cung cấp chức năng thanh khoản ngang hàng (peer-to-peer liquidity) cho các ứng dụng khác trên nền tảng Ethereum. Việc so sánh 0x với các sàn giao dịch phi tập trung (decentralized exchange) là một sai lầm. Không giống như các sàn giao dịch phi tập trung, 0x phân tách tính thanh khoản bằng cách cho phép các giao dịch tài sản có thể kết hợp trong bất kỳ ứng dụng nào. Trao đổi API (trao đổi giao diện lập trình ứng dụng - Exchange Application Programming Interface) là tính năng trung tâm của dự án, kết nối người dùng và ứng dụng tới các nguồn thanh khoản thông qua các phương tiện hiệu quả nhất hiện có. Khi 0x API kết nối các lệnh mua (order takers) với sàn giao dịch phi tập trung (DEX - Decentralized Exchanges), 0x sẽ hoạt động như một đơn vị tổng hợp thanh khoản. Ngoài API, 0x có một cộng đồng các nhà tạo lập thị trường riêng để thực hiện các lệnh 0x. Khi phí DEX tương đối cao, 0x như một sàn giao dịch có thể kết nối các lệnh mua với mạng lưới nhà tạo lập thị trường nội bộ. Giao thức 0x luôn tìm kiếm các giao dịch có phí thấp nhất, từ đó hỗ trợ phí của nhà tạo lập thị trường bằng ZRX token reward để giữ giá cạnh tranh với các sàn giao dịch có tính thanh khoản cao nhất. 0x sử dụng DEX và các đơn vị tổng hợp thanh khoản để duy trì thị trường tài sản cạnh tranh giữa các nguồn phi tập trung. Một mạng lưới thanh khoản đa dạng là điều làm khác biệt 0x với DEXs và các đơn vị tổng hợp thanh khoản vì mô hình kinh tế học (tokeneconomics) của dự án mang lại cho 0x lợi thế cạnh tranh so với cả hai.
Uniswap và Sushiswap đã thống trị thị trường DEX trong năm qua với tính thanh khoản thụ động. Uniswap, Sushiswap và các tài sản DEX pool hàng đầu khác cung cấp từ những người giữ token đang tìm kiếm thu nhập từ tiền gửi của họ. Cơ chế tự động bán cho phép DEXs đáp ứng liên tục hầu hết các nhu cầu của thị trường, tuy nhiên thị phần của 0x cho thấy gần 7% tất cả các giao dịch DEX yêu cầu thanh khoản chủ động.
Nền tảng 0x mới nhất được định vị độc nhất để hưởng lợi từ sự phân mảnh thanh khoản trên các L2. Version 4 của 0x đã cho thấy trọng tâm của nhà tạo lập thị trường trong lịch sử là duy trì tính cạnh tranh của thị trường giữa bất kỳ nguồn thanh khoản nào. Khi thị trường phát triển, các nhà tạo lập thị trường sẽ thu hút người dùng thông qua việc giảm chi phí. Các công cụ của nền tảng sẽ gửi các lệnh 0x qua 0x API để thanh toán với chi phí thấp nhất có thể cho người dùng. Giao thức thưởng cho các nhà tạo lập thị trường để cung cấp thanh khoản trực tiếp thông qua cơ sở hạ tầng hoán đổi native 0x và cố gắng đánh bại giá của DEX. Thông qua 0x, các nhà tạo lập thị trường này có thể đáp ứng nhu cầu của mỗi thị trường cho tất cả người dùng 0x API (hay taker). 0x API cung cấp cho các ứng dụng khác các nguồn thanh khoản ngoại vi để đáp ứng nhu cầu hoán đổi tài sản của người dùng. Hiện tại, các ứng dụng có thể xây dựng trên 0x API để tiếp cận nguồn cung thị trường trong mạng lưới Ethereum L1, L2 hay Binance Smart Chain.
Các sản phẩm của 0x
0x cung cấp một bộ công cụ cho các ứng dụng native blockchain để khớp trực tiếp các lệnh hoán đổi với chi phí thấp nhất. Giao thức 0x thực thi các kết quả khớp ngoài chuỗi (off-chain) sau đó giải quyết chúng trên chuỗi (on-chain) để giảm việc sử dụng mạng lưới và chi phí cho mỗi giao dịch. Khối lượng native 0x bao gồm tất cả các lệnh 0x từ relayers (những dự án kết nối với 0x), đơn vị tổng hợp thanh khoản (aggregators) và nhà tạo lập thị trường 0x (0x market makers). Khối lượng 0x API chỉ bao gồm swap endpoints, taker và lượng dịch vụ ban đầu (demand-side originations). Khối lượng 0x API trùng với khối lượng native 0x vì các lệnh 0x API có thể truy cập nguồn thanh khoản native 0x. Khối lượng Matcha gồm tất cả các lệnh đã hoàn thành trên trình ứng dụng web (web app). Matcha được xây dựng trên 0x API, có khối lượng trùng với khối lượng native 0x và 0x API.
Khối lượng sản phẩm trong năm qua cho thấy nguồn Native 0x cung cấp hầu hết tính thanh khoản trên mạng lưới. Khối lượng 0x API bao gồm khối lượng Matcha vì trình tổng hợp được xây dựng trên 0x API. Tuy nhiên, 0x API có thể tổng hợp cả nguồn thanh khoản DEX và 0x Native. Trong năm qua, khối lượng native 0x đã vượt khối lượng 0x API. Dù được định tuyến thông qua các ứng dụng như Zapper.fi, MetaMask hay được cung cấp trực tiếp qua các doanh nghiệp kinh doanh độc quyền, thì mạng lưới 0x sẽ đáp ứng nhiều khối lượng giao thức 0x hơn so với tất cả các sàn giao dịch có sẵn cho người dùng 0x API.
Matcha - một đơn vị tổng hợp đã giành được thị phần, nhưng chậm hơn so với giao thức 1inch trong năm qua. Trên Ethereum, 1inch đã thống trị khối lượng trao đổi tổng hợp. 1inch cung cấp trung bình 10% tổng khối lượng Ethereum DEX từ tháng 5/2020. 1inch - đơn vị tổng hợp dẫn đầu cung cấp giao diện trao đổi một cửa (one-stop-shop exchange interface), tích hợp theo chiều dọc (vertically integrated) cho người dùng DeFi (Tham khảo). Sứ mệnh của 1inch là ngăn các nguồn trao đổi bằng việc đưa ra cách thực hiện đơn giản nhất với chi phí thấp nhất. 1inch định vị vị trí dẫn đầu thị trường của mình bằng cách chuyên về tổng hợp DEX.
Trong khi Matcha cố gắng cạnh tranh với 1inch như một trình tổng hợp DEX, giao thức 0x đa dạng hóa để thúc đẩy khối lượng và thu thập giá trị như một trình tổng hợp thanh khoản. Thay vì tìm nguồn cung từ các DEX, mạng lưới nhà tạo lập thị trường 0x cung cấp một loạt các thanh khoản bên ngoài thị trường DEX. 0x API đã định tuyến 4% tổng khối lượng Ethereum L1 DEX vào tháng 5/2021 và cũng chậm hơn 1 inch trong cả năm. Khối lượng gần gấp đôi đã được thực hiện bởi mạng lưới 0x trong cùng một tháng. Trong giao thức 0x, thanh khoản on-chain đã vượt thanh khoản tổng hợp on-chain trong 12 tháng qua.
Các công cụ dành cho nhà phát triển ứng dụng có thể mang lại lợi thế cho 0x. Với 0x, các nhà phát triển ứng dụng có thể tập trung vào mục đích sử dụng chính của ứng dụng khi thuê chức năng trao đổi tài sản của người dùng cuối (end user). Các nhà tạo lập thị trường 0x được tiếp cận với các nhu cầu đa dạng. Các nhà tạo lập thị trường có thể thực hiện cả các đơn đặt hàng nhỏ và lớn bằng cách sử dụng 0x API cạnh tranh với thanh khoản tổng hợp DEX (aggregated DEX liquidity). Các ứng dụng được xây dựng với 0x API hay các công cụ trao đổi phát triển khác cung cấp cho người dùng khả năng thanh khoản chủ động và thụ động rất cạnh tranh.
Mô hình kinh tế học 0x
Trong 0x và các trình tổng hợp khác, hiệu quả khớp lệnh ngoài chuỗi (off-chain) sẽ thúc đẩy giá trị mạng lưới, cuối cùng sẽ nén phí tổng hợp xuống bằng 0. Nền tảng 0x với cả tính năng tổng hợp và trao đổi, sẽ hỗ trợ cho điều trên. Theo 0xteam, 0x API đã định tuyến gần 4% khối lượng DEX của năm qua vì nó giữ cho chi phí trao đổi thấp. Khi DEX cung cấp tính thanh khoản thụ động, 0x cung cấp một mạng lưới các nhà tạo lập thị trường chủ động để sở hữu đáng kể thị phần DEX. Hai tính năng của giao thức 0x đã giải quyết vấn đề nén phí trước đây và các sáng kiến mới đang sẵn sàng để duy trì lợi thế của giao thức này trong tương lai.
Các nhà tạo lập thị trường 0x nhận được phí giao thức như một khoản chiết khấu thanh khoản. Khoản chiết khấu này có bốn mục tiêu để cải thiện nền tảng tạo lập thị trường 0x. Đầu tiên, phí giao thức nhằm mục đích kiếm nhiều tiền hơn từ giao dịch chênh lệch giá (arbitrage trading) so với các giao dịch hoán đổi bán lẻ. Thứ hai, cơ cấu phí được áp dụng cho các nhà tạo lập thị trường nhỏ và lớn được giữ bằng nhau, tạo ra sự cạnh tranh bình đẳng. Thứ ba, phí khuyến khích quyền sở hữu của người dùng và sự tham gia của quản trị viên. Chỉ các nhà tạo lập thị trường mới có thể tạo các staking pool và những người nắm giữ ZRX có thể stake vào các pool do nhà tạo lập thị trường này tạo. Thứ tư, 0x nhằm tạo ra cách đơn giản để các nhà tạo lập thị trường dự báo mức phí thanh khoản sẽ ảnh hưởng đến lợi nhuận của họ như thế nào.
Taker trả phí nền tảng 0x tương ứng với chi phí gas của giao dịch. Phí được trả bằng ETH, vì vậy người dùng chỉ phải trả một khoản phí cho mỗi giao dịch. Các mô hình phí giao dịch khác có thể đắt hơn tương đối với giá gas thấp và có thể làm trầm trọng thêm giá gas cao. Phí giao thức 0x là như nhau bất kể giá gas. Gần đây, giao thức 0x DAO đã bỏ phiếu để giảm hệ số giá gas (gas price multiplier) vì giá gas đã tăng lên mức cao.
Phí đặt hàng 0x chỉ tăng đối với ZRX staker trong các pool được tạo bởi các nhà tạo lập thị trường 0x. Các nhà tạo lập thị trường kiếm được phí ứng với thanh khoản và ZRX stake của họ. Khoản phí vượt sẽ được chuyển đến kho bạc 0x để phát triển nền tảng.
Các nhà tạo lập thị trường chỉ có thể tăng phần phí giao thức bằng việc tăng khối lượng giao dịch. Cách duy nhất để tăng khối lượng là đánh bại giá DEX. Trong ba tháng qua, phí giao thức 0x chỉ tăng theo khối lượng. Lượng ZRX stake dao động trong khi khối lượng tăng lên. Tỷ lệ phí trên giá trị ZRX stake đã tăng lên với khối lượng giao thức 0x.
Phần thưởng cho ZRX staking pool cải thiện trải nghiệm người dùng cuối 0x. Phí giao thức 0x cấp cho các nhà tạo lập thị trường để cung cấp nguồn cung phù hợp với giá DEX. Các nhà tạo lập thị trường kiếm được nhiều reward hơn khi họ đáp ứng được nhiều nhu cầu hơn. Người giữ token có thể stake ZRX vào các pool để kiếm thu nhập thụ động. Các nhà tạo lập thị trường và stakers cùng nhau tối đa hóa reward ZRX bằng cách tối đa tỷ lệ phí trên số tiền đặt (staked). Khi ZRX staked tăng lên, các nhà tạo lập thị trường phải tạo ra nhiều khối lượng giao dịch hơn để tăng phí. Nhiều reward ZRX hơn làm cho các nhà tạo lập thị trường duy trì mức giá cạnh tranh để tăng khối lượng, đặc biệt nếu giá DEX chậm điều chỉnh theo điều kiện thị trường. Việc cấp cho các nhà tạo lập thị trường 0x đảm bảo người dùng cuối có thể thực hiện các đơn đặt hàng với giá tốt nhất. Giao thức 0x sử dụng chiết khấu thanh khoản (liquidity rebates) ZRX để điều chỉnh các ưu đãi của nhà tạo lập thị trường đối với lãi suất của người dùng cuối.
Kết luận
0x version 4 được tạo ra để theo kịp các nhà tạo lập thị trường và DEX vì giao thức này có thể chuyển trên một loạt các mạng lưới blockchain. Các nhà phát triển sử dụng 0x khi họ muốn xây dựng chức năng trao đổi vào một Web3 game hoặc một ví tài sản kỹ thuật số mới. Giống như Matcha, toàn bộ ứng dụng tổng hợp thanh toán có thể được xây dựng trên 0x. Dự án 0x được thiết kế cho các nhà xây dựng DeFi.
Các nhà tạo lập thị trường và nhà phát triển ứng dụng là những người dùng mục tiêu của 0x, mô hình kinh tế 0x khuyến khích nhà tạo lập và nhà phát triển ứng dụng tối ưu hóa trải nghiệm người dùng cuối của họ. Phí của giao thức như là chiết khấu thanh khoản để thưởng cho các nhà tạo lập thị trường trong việc tăng khối lượng. Các khoản phí bù cho các nhà tạo lập thị trường do 0x API đưa ra để cạnh tranh với các DEX tổng hợp. Cạnh tranh giữa các nhà tạo lập thị trường và DEX đem đến cho người dùng cuối 0x những lợi ích của tính thanh khoản chủ động và thụ động. Rất ít giao thức trao đổi khác có thể đáp ứng những gì tốt nhất của cả hai thanh khoản này.
Tham gia thảo luận về Cryptocurrency tại nhóm FXCE Crypto.
