FXCE Official
Moderator
-
FXCE Official
Bài viết được thành viên Hiền Lê thuộc FXCE Crypto biên tập từ tài liệu “ The Precedents for Community DAOs" của TJ Ragsdale với mục đích cung cấp thông tin và phi lợi nhuận. Chúng tôi không khuyến nghị đầu tư và không chịu trách nhiệm cho các quyết định đầu tư liên quan đến nội dung bài dịch.
Có thể lấy mạng xã hội trong Web 2.0 làm một ví dụ rõ ràng để cảnh báo về bối cảnh hiện đại cho các cộng đồng DAO. Twitter và Facebook đã thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của các digital tribes (dùng để chỉ các cộng đồng trực tuyến mà thành viên trong đó cùng quan tâm đến 1 vấn đề nào đó), nhưng cũng đã tách phần lớn giá trị của các cộng đồng này về cho chính mình. Chuyển sang Web 3.0, các cộng đồng kỹ thuật số đã nâng tầm bản thân bằng cách đưa ra các đơn vị tiền tệ gốc: các token. Những ví dụ đầu tiên của community token xoay quanh những cá nhân nổi tiếng, xuất chúng (ví dụ: Nghệ sĩ EDM RAC). Dù cho lúc bắt đầu, đây là một nền tảng truyền thông xã hội đã được chuẩn bị sẵn hay là một nghề nghiệp nổi tiếng thì các cộng đồng kỹ thuật số cũng cần phải có một khối nòng cốt để mở rộng thêm.
Với sự hào hứng chẳng khác gì các câu lạc bộ superfan (người hâm mộ trung thành), họ vốn dĩ đã có cùng một hướng đi. Các thành viên có thể tiến hành mua bán RAC tokens của mình để kiếm lời. Chủ sở hữu tokens cũng có thể giữ lại các đặc quyền phi tiền tệ như vé lên sân khấu hoặc cơ hội cộng tác với nghệ sĩ. Công ty công nghệ Dapper Labs dự định mở rộng tiện ích của các clip TopShots bằng cách tích hợp chúng vào một trò chơi thể thao giả tưởng (fantasy sports game) có tên là Hardcourt. Nhưng suy cho cùng thì trong hầu hết các trường hợp này, một người sẽ là người đề xuất và những người còn lại sẽ đi theo. Bước tiến tiếp theo của community tokens cần mang tính tổng hợp và bao quát hơn, tạo ra mối quan hệ cộng sinh giữa các tokens, các thành viên và sự sáng tạo với nhau. Thay vì đi từ trên xuống, mô hình này nên phát triển theo hướng từ dưới đi lên.
Cộng đồng DAO: Một tổ chức mới về công nghệ
Các cộng đồng DAO như Friends with Benefits (FWB), BanklessDAO, và PleasrDAO lại đi ngược với kịch bản vốn có. Thay vì thành lập một tổ chức mẹ để quy định các đặc tính của cộng đồng và nắm giữ giá trị, thì những cộng đồng DAO lại tự tổ chức, vạch ra các nguyên tắc hướng dẫn riêng và tự tạo/ nắm bắt giá trị của chính mình. Điều đó cho thấy các cộng đồng kỹ thuật số đang trở nên trưởng thành hơn.
Các cộng đồng DAO hình thành từ bản năng thích nghi sâu của con người với cuộc sống xã hội trên đám mây (cloud).
Các cộng đồng DAO thường hình thành bởi những cư dân mạng có chung niềm đam mê, kỹ năng hoặc nguyên tắc - đó là những tiêu điểm văn hóa. Sở hữu một token của một cộng đồng DAO thể hiện lòng trung thành với một digital tribe và cũng cho thấy thân phận ở DAO đó. Giống như việc tham gia một câu lạc bộ thể thao ngoài trời ở đồng quê báo hiệu một điều gì đó về các thành viên của nó ở ngoài đời, việc sở hữu một community token cũng nói lên điều gì đó về đó thành viên của nó trên mạng. Một thành viên của BanklessDAO sẽ là một cư dân mạng rất khác so với một thành viên của Friends with Benefits. Trong khi thành viên của BanklessDAO chủ yếu tập trung vào việc ủng hộ sự phát triển của DeFi và sứ mệnh Bankless, thành viên của Friends with Benefits có thể sẽ tìm kiếm nền văn hóa được tuyển chọn và các cơ hội độc quyền để giao lưu ngoại tuyến.
Để minh họa mức độ các thành viên hiện tại và tương lai “đánh giá” về cộng đồng mạng, chúng ta hãy cùng xem xét NFTs mà cụ thể là CryptoPunks. CryptoPunks rõ ràng là tài sản không sinh lời. Không có dòng tiền cũng như không có tính thẩm mỹ phức tạp, những tài sản này lại khả quan hơn nhiều khi so với Ether trong 180 ngày qua. Sử dụng giá cả như là đại diện cho khát khao được gia nhập, việc trở thành một thành viên của cộng đồng kỹ thuật số gồm 10,000 nhân vật này là một ham muốn rất phổ biến trong cộng đồng crypto. Đây là một biểu tượng hiếm hoi của thân phận và sự gắn kết, Cryptopunk là hộ chiếu kỹ thuật số được cấp bởi và thuộc về giới crypto thượng lưu. Bởi vì punks không có “giá trị sinh lời”, giá trị của chúng hầu như xuất phát từ mong muốn tiếp cận cộng đồng đó. Đây là phí bảo hiểm cộng đồng.
Cộng đồng DAO: Các động cơ độc lập của giá trị
Trong bối cảnh của cộng đồng DAOs, quyền truy cập là nguồn tài nguyên khan hiếm. Nó là nhiên liệu để vận hành bộ máy. Giá trị của việc việc truy cập vừa là nguyên nhân vừa có tác động lên độ vững mạnh của cộng đồng. Nói một cách đơn giả thì cộng đồng thúc đẩy giá trị của quyền truy cập, tạo ra nhu cầu được hòa nhập và tiếp tục duy trì quy mô và sức mạnh của cộng đồng.
Để giải mã mối tương quan cụ thể giữa sức mạnh của cộng đồng và giá trị của quyền truy cập, chúng ta sẽ xem xét mô hình phát triển phân lớp của FWB. Friends with Benefits (FWB) sống bằng Discord (một ứng dụng trò chuyện thông qua điện thoại hoặc máy tính) — đó là nguồn nội dung và là nhà chung cho cộng đồng này. Khi Season One ra mắt, một thành viên cần 50 token FWB để được cấp quyền truy cập ứng dụng Discord. Sau một vài mùa, khi quy mô của cộng đồng đã mở rộng hơn, ngưỡng truy cập và các đặc quyền liên quan cũng tăng lên. Season 3 đã được khởi động một vài tuần trước đây với quyền truy cập trị giá 75 FWB, hệ thống cũng phân phối 2000 FWB cho các thành viên tích cực.
Những thành viên tham gia mùa 3 của FWB được hưởng lợi từ các đặc quyền như: các sự kiện IRL (sự kiện trong đời thực) phải mua vé, nội dung substack cao cấp và các hướng dẫn viên thành phố đã được chọn lọc. FWB Gatekeeper - một giải pháp bán vé Web3 cho việc tham gia các địa điểm và sự kiện - đã được ra mắt tại sự kiện EthCC của DAO. Bởi vì quyền truy cập được thực hiện dần dần và sẽ trở nên khan hiếm hơn nên mỗi đặc quyền nói trên chắc chắn mang tính độc quyền.
BanklessDAO là một phần tiếp nối sứ mệnh được truyền bá thông qua bản tin và podcast Bankless: tự do tài chính và chủ quyền đối với tài sản. Tuy BanklessDAO theo đuổi các mục tiêu khác với FWB nhưng lại có cách truy cập tương tự nhau. Các thành viên chỉ được cấp toàn quyền truy cập vào discord của DAO khi họ có đủ 35.000 BANK token. Khi đã tham gia, các đặc quyền của hội viên sẽ bao gồm các chương trình chăm sóc sức khỏe đoàn thể và quà tặng NFT riêng.
Ngoài ra, những người đóng góp được tổ chức thành các hội chuyên biệt trong DAO. Mỗi hội đảm nhận trách nhiệm sắp xếp và hoàn thành các mục tiêu trong một số lĩnh vực nhất định như Ngân quỹ hoặc viết bài. Một chương trình tài trợ sẽ trợ cấp cho các dự án thành phần nhằm thúc đẩy tăng trưởng những lợi ích của DAO. Đỉnh cao của BanklessDAO là một sản phẩm tài chính trực tuyến được gọi là chỉ số BED, chỉ số này bao gồm các phần bitcoin, ether và DeFi Pulse Index (một sản phẩm chỉ số khác do Index Co-op tạo ra) bằng nhau.
Cách một mã Token tăng cường hiệu ứng mạng
Các cộng đồng mạng DAOs phát triển theo cách khá giống với các giao thức kinh tế tiền điện tử khác. Họ thường tự khởi động bằng cách trợ cấp, sau đó đẩy mạnh phát triển mạng bằng cách phân phối token cho những cá nhân có một số cam kết với hệ thống. Điều này tương tự như chiến thuật “Tăng trưởng thần tốc” của Web 2.0 “, nghĩa là chịu lỗ trong thời gian ngắn để tăng cường sự chấp nhận trong thời gian dài.
Cả công ty tổng hợp tài nguyên DAO như Forefront ($FF), và cộng đồng DAO lấy văn hóa làm trung tâm như Friends with Benefits ($ FWB) đều phân bổ treasury token cho các thành viên đã thay mặt cộng đồng hoàn thành các mục tiêu. Các mục tiêu trải rộng từ các bài đăng blog quảng cáo ngắn cho đến việc thiết kế thẻ POAP (Proof-Of-Attendance-protocol) cho các sự kiện xây dựng bot Discord.
Những đóng góp chỉ xảy ra một lần như thế có vẻ tầm thường, nhưng những cam kết này sẽ tăng dần theo thời gian. Khi bản sắc cộng đồng kết tinh và các đặc quyền cho thành viên được mở rộng, giá trị của nút giao tiềm năng quy định để trở thành một phần của cộng đồng sẽ tăng lên. Khi nhu cầu gia nhập DAO tăng lên, community token sẽ tăng giá trị. Mà khi giá trị của token tăng lên thì người trong cuộc sẽ càng được khuyến khích cải thiện tiện ích và nội dung của hệ thống để thu hút thêm thành viên mới.
Nếu các thành viên có thể mở rộng quy mô quacác nguồn lực xã hội trong cộng đồng DAO một cách hiệu quả, những người chưa tham gia sẽ bị thu hút bởi hệ thống và tiện ích. Những hiệu ứng mạng của cộng đồng DAO có tiềm năng mạnh mẽ hơn các hiệu ứng mạng Web2. Hệ thống Web2 trích xuất giá trị để phát triển hệ sinh thái một cách đồng bộ. Thay vì được tái đầu tư thì giá trị đó lại do hệ thống nắm giữ và xuất ra khỏi hệ thống. Trong khi đó, các cộng đồng dựa trên mã token tăng cường hiệu ứng mạng của một hệ sinh thái bằng cách phân phối giá trị nền tảng cho các thành viên trong cộng đồng. Các DAO được điều hành bởi những người nắm giữ mã token có thể thu hoạch thành quả lao động của chính mình và tiếp tục xây dựng cơ sở hạ tầng cần thiết cho sự tăng trưởng.
Tính phản xạ này được biết đến rộng rãi là một trong những ưu điểm chính của các giao thức kinh tế tiền điện tử. Trong các cộng đồng DAO, hiệu ứng thậm chí còn dễ nhận thấy hơn.Trong bối cảnh ít quy tắc như của một cộng đồng DAO, một nhóm lớn thành viên có thể đóng góp giá trị thực cho hệ sinh thái, tăng cường sự hỗ trợ mạnh mẽ hơn cho community token. Giống như các thành viên câu lạc bộ đã nhắc đến trước đó: một cộng đồng token ở thực tế sẽ tương tự như một nơi mà các thành viên trong đó được phát hành cổ phiếu cho công ty mẹ. Nếu một thành viên có thể mở rộng câu lạc bộ, và điều đó nâng cao giá trị quyền truy cập và vốn tự có của họ thì họ chắc chắn sẽ làm thế.
Định giá mã Community token và DAOs
Bản chất phụ của các community token như $ FWB làm cho giá trị của các mã token đó trở nên khó đoán. Giá trị nội tại đối với tính độc quyền mất dần khi cộng đồng phát triển hoặc trở nên “vô tổ chức” (inorganic). Vì vậy, trong khi các giao thức DeFi như Compound tìm kiếm vốn từ tổ chức, thì việc chọn các mã community token của các nhà đầu tư tổ chức không nhất thiết phải là kết quả hợp lý hoặc đáng mong muốn.
Ngay cả khi đã có quyền truy cập vào Discord của một cộng đồng thì bản chất của những cộng đồng kỹ thuật số này có thể sẽ khó nhìn thấu được. Làm thế nào để một nhà đầu tư tổng hợp hàng nghìn luồng trong một cộng đồng Discord thành một luận điểm về sự tăng trưởng lâu dài và tiềm năng lợi nhuận của mã community token? Làm thế nào để người ta đo được sức mạnh sáng tạo tổng hợp và năng suất của cả một cộng đồng? Ở giai đoạn này, phương pháp chiết khấu dòng tiền hầu như không được áp dụng và hầu hết các chỉ số định giá truyền thống đều đi ngang.
Tuy nhiên trường hợp này chỉ xảy ra khi hầu hết các tổ chức vì lợi nhuận còn non trẻ, theo mạng lưới hoặc theo cách khác. Còn các cộng đồng DAO đã trưởng thành, họ sẽ thử nghiệm với các dự án, một vài dự án trong số đó sẽ tạo ra thu nhập. Chỉ số Bankless BED hiện đang tính phí quản lý. FWB có thể kiếm tiền từ ứng dụng bán vé web3 của mình. Các cộng đồng DAO khác thì bán NFTs của thành viên rồi chuyển một phần số tiền thu được vào ngân quỹ. Cho dù thông qua các sản phẩm phát minh nội bộ hay việc bán tài sản ngân quỹ, nếu các cộng đồng thành công, kho bạc của họ sẽ phình to.
Để các token duy trì giá trị trong thời gian dài, những khoản lợi nhuận này cần được phân phối bằng cách nào đó. Các cộng đồng DAO có thể sẽ tránh phân phối trực tiếp cho người nắm giữ token trong thời gian ngắn và trung hạn. Tiến hành token burn (tiêu hủy một lượng Token nhằm giảm số Token tồn tại trong hệ thống) được lập trình có vẻ dễ chịu hơn theo quan điểm của nhà điều hành.
Một con đường đôi bên cùng có lợi tiềm năng hơn là trả lại giá trị cho các cổ đông thông qua các đặc quyền ngầm. Các cộng đồng có thể phụ cấp hàng hóa và dịch vụ tùy theo số lượng token mà một thành viên sở hữu. Một số tổ chức (cộng đồng) kỹ thuật số này có thể bắt đầu cung cấp dịch vụ ngang bằng với các tổ chức đương nhiệm, làm cho quyền truy cập độc quyền trở nên vô giá. Trong mọi trường hợp, các cộng đồng DAO sẽ phân quyền nhiều nhất có thể bằng cách thu gọn các chức năng chính. Bằng cách trao lại hệ sinh thái cho các thành viên, các DAO đồng thời củng cố niềm tự hào của cộng đồng và giảm bớt khả năng các nhà quản lý gắn nhãn bảo mật cho community token của họ.
Nếu một cộng đồng DAO có thể phát triển mạnh cả trong thị trường giá tăng (bull markets) và thị trường giá giảm (bear markets), thì native token của nó cũng có thể chứng minh khả năng phục hồi. Khi nền kinh tế công nghiệp nhường chỗ cho nền kinh tế tri thức thì tầm quan trọng của vốn xã hội khác đi. Những người có ảnh hưởng có vốn xã hội đã cùng nhau hợp tác và phát triển mạng lưới của họ. Các cá nhân có nhiều kỹ năng phù hợp với thời đại thông tin ở mọi nơi trên thế giới sẽ đồng nhất với nhau bằng mã token thay vì màu cờ như trước đây.
Cố gắng định giá một community token hoàn toàn thông qua thu nhập trong tương lai là cách làm rút gọn - phí bảo hiểm cộng đồng đã không được tính đến.
Tham gia thảo luận về Cryptocurrency tại nhóm FXCE Crypto.
Có thể lấy mạng xã hội trong Web 2.0 làm một ví dụ rõ ràng để cảnh báo về bối cảnh hiện đại cho các cộng đồng DAO. Twitter và Facebook đã thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của các digital tribes (dùng để chỉ các cộng đồng trực tuyến mà thành viên trong đó cùng quan tâm đến 1 vấn đề nào đó), nhưng cũng đã tách phần lớn giá trị của các cộng đồng này về cho chính mình. Chuyển sang Web 3.0, các cộng đồng kỹ thuật số đã nâng tầm bản thân bằng cách đưa ra các đơn vị tiền tệ gốc: các token. Những ví dụ đầu tiên của community token xoay quanh những cá nhân nổi tiếng, xuất chúng (ví dụ: Nghệ sĩ EDM RAC). Dù cho lúc bắt đầu, đây là một nền tảng truyền thông xã hội đã được chuẩn bị sẵn hay là một nghề nghiệp nổi tiếng thì các cộng đồng kỹ thuật số cũng cần phải có một khối nòng cốt để mở rộng thêm.
Với sự hào hứng chẳng khác gì các câu lạc bộ superfan (người hâm mộ trung thành), họ vốn dĩ đã có cùng một hướng đi. Các thành viên có thể tiến hành mua bán RAC tokens của mình để kiếm lời. Chủ sở hữu tokens cũng có thể giữ lại các đặc quyền phi tiền tệ như vé lên sân khấu hoặc cơ hội cộng tác với nghệ sĩ. Công ty công nghệ Dapper Labs dự định mở rộng tiện ích của các clip TopShots bằng cách tích hợp chúng vào một trò chơi thể thao giả tưởng (fantasy sports game) có tên là Hardcourt. Nhưng suy cho cùng thì trong hầu hết các trường hợp này, một người sẽ là người đề xuất và những người còn lại sẽ đi theo. Bước tiến tiếp theo của community tokens cần mang tính tổng hợp và bao quát hơn, tạo ra mối quan hệ cộng sinh giữa các tokens, các thành viên và sự sáng tạo với nhau. Thay vì đi từ trên xuống, mô hình này nên phát triển theo hướng từ dưới đi lên.
Cộng đồng DAO: Một tổ chức mới về công nghệ
Các cộng đồng DAO như Friends with Benefits (FWB), BanklessDAO, và PleasrDAO lại đi ngược với kịch bản vốn có. Thay vì thành lập một tổ chức mẹ để quy định các đặc tính của cộng đồng và nắm giữ giá trị, thì những cộng đồng DAO lại tự tổ chức, vạch ra các nguyên tắc hướng dẫn riêng và tự tạo/ nắm bắt giá trị của chính mình. Điều đó cho thấy các cộng đồng kỹ thuật số đang trở nên trưởng thành hơn.
Các cộng đồng DAO hình thành từ bản năng thích nghi sâu của con người với cuộc sống xã hội trên đám mây (cloud).
Các cộng đồng DAO thường hình thành bởi những cư dân mạng có chung niềm đam mê, kỹ năng hoặc nguyên tắc - đó là những tiêu điểm văn hóa. Sở hữu một token của một cộng đồng DAO thể hiện lòng trung thành với một digital tribe và cũng cho thấy thân phận ở DAO đó. Giống như việc tham gia một câu lạc bộ thể thao ngoài trời ở đồng quê báo hiệu một điều gì đó về các thành viên của nó ở ngoài đời, việc sở hữu một community token cũng nói lên điều gì đó về đó thành viên của nó trên mạng. Một thành viên của BanklessDAO sẽ là một cư dân mạng rất khác so với một thành viên của Friends with Benefits. Trong khi thành viên của BanklessDAO chủ yếu tập trung vào việc ủng hộ sự phát triển của DeFi và sứ mệnh Bankless, thành viên của Friends with Benefits có thể sẽ tìm kiếm nền văn hóa được tuyển chọn và các cơ hội độc quyền để giao lưu ngoại tuyến.
Để minh họa mức độ các thành viên hiện tại và tương lai “đánh giá” về cộng đồng mạng, chúng ta hãy cùng xem xét NFTs mà cụ thể là CryptoPunks. CryptoPunks rõ ràng là tài sản không sinh lời. Không có dòng tiền cũng như không có tính thẩm mỹ phức tạp, những tài sản này lại khả quan hơn nhiều khi so với Ether trong 180 ngày qua. Sử dụng giá cả như là đại diện cho khát khao được gia nhập, việc trở thành một thành viên của cộng đồng kỹ thuật số gồm 10,000 nhân vật này là một ham muốn rất phổ biến trong cộng đồng crypto. Đây là một biểu tượng hiếm hoi của thân phận và sự gắn kết, Cryptopunk là hộ chiếu kỹ thuật số được cấp bởi và thuộc về giới crypto thượng lưu. Bởi vì punks không có “giá trị sinh lời”, giá trị của chúng hầu như xuất phát từ mong muốn tiếp cận cộng đồng đó. Đây là phí bảo hiểm cộng đồng.
Cộng đồng DAO: Các động cơ độc lập của giá trị
Trong bối cảnh của cộng đồng DAOs, quyền truy cập là nguồn tài nguyên khan hiếm. Nó là nhiên liệu để vận hành bộ máy. Giá trị của việc việc truy cập vừa là nguyên nhân vừa có tác động lên độ vững mạnh của cộng đồng. Nói một cách đơn giả thì cộng đồng thúc đẩy giá trị của quyền truy cập, tạo ra nhu cầu được hòa nhập và tiếp tục duy trì quy mô và sức mạnh của cộng đồng.
Để giải mã mối tương quan cụ thể giữa sức mạnh của cộng đồng và giá trị của quyền truy cập, chúng ta sẽ xem xét mô hình phát triển phân lớp của FWB. Friends with Benefits (FWB) sống bằng Discord (một ứng dụng trò chuyện thông qua điện thoại hoặc máy tính) — đó là nguồn nội dung và là nhà chung cho cộng đồng này. Khi Season One ra mắt, một thành viên cần 50 token FWB để được cấp quyền truy cập ứng dụng Discord. Sau một vài mùa, khi quy mô của cộng đồng đã mở rộng hơn, ngưỡng truy cập và các đặc quyền liên quan cũng tăng lên. Season 3 đã được khởi động một vài tuần trước đây với quyền truy cập trị giá 75 FWB, hệ thống cũng phân phối 2000 FWB cho các thành viên tích cực.
Những thành viên tham gia mùa 3 của FWB được hưởng lợi từ các đặc quyền như: các sự kiện IRL (sự kiện trong đời thực) phải mua vé, nội dung substack cao cấp và các hướng dẫn viên thành phố đã được chọn lọc. FWB Gatekeeper - một giải pháp bán vé Web3 cho việc tham gia các địa điểm và sự kiện - đã được ra mắt tại sự kiện EthCC của DAO. Bởi vì quyền truy cập được thực hiện dần dần và sẽ trở nên khan hiếm hơn nên mỗi đặc quyền nói trên chắc chắn mang tính độc quyền.
BanklessDAO là một phần tiếp nối sứ mệnh được truyền bá thông qua bản tin và podcast Bankless: tự do tài chính và chủ quyền đối với tài sản. Tuy BanklessDAO theo đuổi các mục tiêu khác với FWB nhưng lại có cách truy cập tương tự nhau. Các thành viên chỉ được cấp toàn quyền truy cập vào discord của DAO khi họ có đủ 35.000 BANK token. Khi đã tham gia, các đặc quyền của hội viên sẽ bao gồm các chương trình chăm sóc sức khỏe đoàn thể và quà tặng NFT riêng.
Ngoài ra, những người đóng góp được tổ chức thành các hội chuyên biệt trong DAO. Mỗi hội đảm nhận trách nhiệm sắp xếp và hoàn thành các mục tiêu trong một số lĩnh vực nhất định như Ngân quỹ hoặc viết bài. Một chương trình tài trợ sẽ trợ cấp cho các dự án thành phần nhằm thúc đẩy tăng trưởng những lợi ích của DAO. Đỉnh cao của BanklessDAO là một sản phẩm tài chính trực tuyến được gọi là chỉ số BED, chỉ số này bao gồm các phần bitcoin, ether và DeFi Pulse Index (một sản phẩm chỉ số khác do Index Co-op tạo ra) bằng nhau.
Cách một mã Token tăng cường hiệu ứng mạng
Các cộng đồng mạng DAOs phát triển theo cách khá giống với các giao thức kinh tế tiền điện tử khác. Họ thường tự khởi động bằng cách trợ cấp, sau đó đẩy mạnh phát triển mạng bằng cách phân phối token cho những cá nhân có một số cam kết với hệ thống. Điều này tương tự như chiến thuật “Tăng trưởng thần tốc” của Web 2.0 “, nghĩa là chịu lỗ trong thời gian ngắn để tăng cường sự chấp nhận trong thời gian dài.
Cả công ty tổng hợp tài nguyên DAO như Forefront ($FF), và cộng đồng DAO lấy văn hóa làm trung tâm như Friends with Benefits ($ FWB) đều phân bổ treasury token cho các thành viên đã thay mặt cộng đồng hoàn thành các mục tiêu. Các mục tiêu trải rộng từ các bài đăng blog quảng cáo ngắn cho đến việc thiết kế thẻ POAP (Proof-Of-Attendance-protocol) cho các sự kiện xây dựng bot Discord.
Những đóng góp chỉ xảy ra một lần như thế có vẻ tầm thường, nhưng những cam kết này sẽ tăng dần theo thời gian. Khi bản sắc cộng đồng kết tinh và các đặc quyền cho thành viên được mở rộng, giá trị của nút giao tiềm năng quy định để trở thành một phần của cộng đồng sẽ tăng lên. Khi nhu cầu gia nhập DAO tăng lên, community token sẽ tăng giá trị. Mà khi giá trị của token tăng lên thì người trong cuộc sẽ càng được khuyến khích cải thiện tiện ích và nội dung của hệ thống để thu hút thêm thành viên mới.
Nếu các thành viên có thể mở rộng quy mô quacác nguồn lực xã hội trong cộng đồng DAO một cách hiệu quả, những người chưa tham gia sẽ bị thu hút bởi hệ thống và tiện ích. Những hiệu ứng mạng của cộng đồng DAO có tiềm năng mạnh mẽ hơn các hiệu ứng mạng Web2. Hệ thống Web2 trích xuất giá trị để phát triển hệ sinh thái một cách đồng bộ. Thay vì được tái đầu tư thì giá trị đó lại do hệ thống nắm giữ và xuất ra khỏi hệ thống. Trong khi đó, các cộng đồng dựa trên mã token tăng cường hiệu ứng mạng của một hệ sinh thái bằng cách phân phối giá trị nền tảng cho các thành viên trong cộng đồng. Các DAO được điều hành bởi những người nắm giữ mã token có thể thu hoạch thành quả lao động của chính mình và tiếp tục xây dựng cơ sở hạ tầng cần thiết cho sự tăng trưởng.
Tính phản xạ này được biết đến rộng rãi là một trong những ưu điểm chính của các giao thức kinh tế tiền điện tử. Trong các cộng đồng DAO, hiệu ứng thậm chí còn dễ nhận thấy hơn.Trong bối cảnh ít quy tắc như của một cộng đồng DAO, một nhóm lớn thành viên có thể đóng góp giá trị thực cho hệ sinh thái, tăng cường sự hỗ trợ mạnh mẽ hơn cho community token. Giống như các thành viên câu lạc bộ đã nhắc đến trước đó: một cộng đồng token ở thực tế sẽ tương tự như một nơi mà các thành viên trong đó được phát hành cổ phiếu cho công ty mẹ. Nếu một thành viên có thể mở rộng câu lạc bộ, và điều đó nâng cao giá trị quyền truy cập và vốn tự có của họ thì họ chắc chắn sẽ làm thế.
Định giá mã Community token và DAOs
Bản chất phụ của các community token như $ FWB làm cho giá trị của các mã token đó trở nên khó đoán. Giá trị nội tại đối với tính độc quyền mất dần khi cộng đồng phát triển hoặc trở nên “vô tổ chức” (inorganic). Vì vậy, trong khi các giao thức DeFi như Compound tìm kiếm vốn từ tổ chức, thì việc chọn các mã community token của các nhà đầu tư tổ chức không nhất thiết phải là kết quả hợp lý hoặc đáng mong muốn.
Ngay cả khi đã có quyền truy cập vào Discord của một cộng đồng thì bản chất của những cộng đồng kỹ thuật số này có thể sẽ khó nhìn thấu được. Làm thế nào để một nhà đầu tư tổng hợp hàng nghìn luồng trong một cộng đồng Discord thành một luận điểm về sự tăng trưởng lâu dài và tiềm năng lợi nhuận của mã community token? Làm thế nào để người ta đo được sức mạnh sáng tạo tổng hợp và năng suất của cả một cộng đồng? Ở giai đoạn này, phương pháp chiết khấu dòng tiền hầu như không được áp dụng và hầu hết các chỉ số định giá truyền thống đều đi ngang.
Tuy nhiên trường hợp này chỉ xảy ra khi hầu hết các tổ chức vì lợi nhuận còn non trẻ, theo mạng lưới hoặc theo cách khác. Còn các cộng đồng DAO đã trưởng thành, họ sẽ thử nghiệm với các dự án, một vài dự án trong số đó sẽ tạo ra thu nhập. Chỉ số Bankless BED hiện đang tính phí quản lý. FWB có thể kiếm tiền từ ứng dụng bán vé web3 của mình. Các cộng đồng DAO khác thì bán NFTs của thành viên rồi chuyển một phần số tiền thu được vào ngân quỹ. Cho dù thông qua các sản phẩm phát minh nội bộ hay việc bán tài sản ngân quỹ, nếu các cộng đồng thành công, kho bạc của họ sẽ phình to.
Để các token duy trì giá trị trong thời gian dài, những khoản lợi nhuận này cần được phân phối bằng cách nào đó. Các cộng đồng DAO có thể sẽ tránh phân phối trực tiếp cho người nắm giữ token trong thời gian ngắn và trung hạn. Tiến hành token burn (tiêu hủy một lượng Token nhằm giảm số Token tồn tại trong hệ thống) được lập trình có vẻ dễ chịu hơn theo quan điểm của nhà điều hành.
Một con đường đôi bên cùng có lợi tiềm năng hơn là trả lại giá trị cho các cổ đông thông qua các đặc quyền ngầm. Các cộng đồng có thể phụ cấp hàng hóa và dịch vụ tùy theo số lượng token mà một thành viên sở hữu. Một số tổ chức (cộng đồng) kỹ thuật số này có thể bắt đầu cung cấp dịch vụ ngang bằng với các tổ chức đương nhiệm, làm cho quyền truy cập độc quyền trở nên vô giá. Trong mọi trường hợp, các cộng đồng DAO sẽ phân quyền nhiều nhất có thể bằng cách thu gọn các chức năng chính. Bằng cách trao lại hệ sinh thái cho các thành viên, các DAO đồng thời củng cố niềm tự hào của cộng đồng và giảm bớt khả năng các nhà quản lý gắn nhãn bảo mật cho community token của họ.
Nếu một cộng đồng DAO có thể phát triển mạnh cả trong thị trường giá tăng (bull markets) và thị trường giá giảm (bear markets), thì native token của nó cũng có thể chứng minh khả năng phục hồi. Khi nền kinh tế công nghiệp nhường chỗ cho nền kinh tế tri thức thì tầm quan trọng của vốn xã hội khác đi. Những người có ảnh hưởng có vốn xã hội đã cùng nhau hợp tác và phát triển mạng lưới của họ. Các cá nhân có nhiều kỹ năng phù hợp với thời đại thông tin ở mọi nơi trên thế giới sẽ đồng nhất với nhau bằng mã token thay vì màu cờ như trước đây.
Cố gắng định giá một community token hoàn toàn thông qua thu nhập trong tương lai là cách làm rút gọn - phí bảo hiểm cộng đồng đã không được tính đến.
Tham gia thảo luận về Cryptocurrency tại nhóm FXCE Crypto.
Last edited:
